Cần xử lý dứt điểm tồn tại về đất đai, nhà ở tại Công ty Cổ phần Gạch ngói Hợp Thành

– Hàng chục hécta đất tại địa bàn thị trấn Cao Lộc đã được Nhà nước giao cho Công ty Cổ phần Gạch ngói Hợp Thành (Công ty Hợp Thành) quản lý, sử dụng và làm mỏ sét để phục vụ sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, nhiều thửa đất công ty không thể quản lý, dẫn đến tình trạng người dân tái lấn chiếm, sử dụng trái phép, gây lãng phí nguồn tài nguyên đất đai trên địa bàn.

Buông lỏng quản lý đất đai và khu tập thể

Công ty Cổ phần gạch ngói Hợp Thành (Công ty Hợp Thành), trước khi cổ phần hóa là Xí nghiệp Gạch ngói Hợp Thành, được thành lập từ năm 1959. Để tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh, công ty được Nhà nước giao quản lý diện tích hơn 20 ha đất để xây dựng trụ sở làm việc, nhà xưởng và các khu tập thể của cán bộ, công nhân viên lao động công ty (theo quyết định số 583/QĐ-UB-CN ngày 12/10/1988 của UBND tỉnh).

Hiện trạng một khu nhà ở tập thể của Công ty Cổ phần gạch ngói Hợp Thành

Hiện nay, hiện trạng diện tích khu đất được công ty sử dụng làm khu văn phòng làm việc, khu giới thiệu sản phẩm, khu nhà hội trường, khu nhà xưởng phục vụ kinh doanh và khu sản xuất với diện tích 10,02 ha (trong đó 9,86 ha đất sản xuất, kinh doanh và 0,16 ha là đất hành lang đường bộ giao công ty quản lý) đã được tỉnh cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đối với diện tích còn lại, xí nghiệp sử dụng để làm mỏ sét nguyên liệu, phục vụ hoạt động sản xuất và xây các khu nhà tập thể phục vụ lưu trú của công nhân. Phần diện tích đất này chưa được tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Theo số liệu rà soát của Sở Xây dựng, tính đến hết tháng 9/2022, tại khu đất Nhà nước giao cho Công ty Hợp Thành có hiện trạng 12 khu nhà tập thể do công ty xây dựng làm chỗ ở cho công nhân, với tổng diện tích hơn 8.000 m2. Trong đó, có 1 khu tập thể được xây dựng cao 2 tầng và 1 khu cao 3 tầng, còn lại đều là nhà cấp 4. Hiện nay, khu tập thể có 140 hộ đang sinh sống, sử dụng. Các khu nhà tập thể này đều đã được xây dựng từ lâu, khu tập thể xây dựng lâu nhất đến nay đã 40 năm và gần đây nhất cũng đã 21 năm. Do đó, hầu hết các khu nhà đều đã xuống cấp, mất an toàn, nhất là khu nhà số ở 1 và số 3. Điều này, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất an toàn cho công nhân đang ở và sinh hoạt tại đây. Tuy nhiên, trong thời gian dài, công ty không quản lý, không có phương án sửa chữa, bảo trì các công trình nhà tập thể để đảm bảo an toàn cho người lao động.

Do nhu cầu sử dụng, cũng như để bảo đảm an toàn, năm 2017 – 2018, hầu hết các hộ dân đã tự sửa chữa, cải tạo và cơi nới các căn hộ tập thể. Bà Lương Thị Khởi, quê ở thị trấn Lộc Bình, huyện Lộc Bình (công nhân nghỉ hưu) đang sinh sống tại khu tập thể cho biết: Từ khi còn trẻ, tôi đã làm công nhân tại đây và được công ty bố trí chỗ ở tại khu nhà tập thể. Năm 2017, gian nhà tập thể gia đình tôi ở bị xuống cấp, không đảm bảo nên gia đình đã tự sửa chữa, nâng mái và cơi nới rộng thêm. Hiện nay, gia đình có 2 thế hệ cùng sinh sống trong gian nhà với tổng diện tích khoảng 30 m2 (sau khi đã cơi nới). Để ổn định đời sống, yên tâm lao động, từ nhiều năm nay gia đình tôi cũng như nhiều hộ sinh sống tại đây đều mong muốn Nhà nước xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất này cho gia đình.

Cần sớm xử lý dứt điểm

Từ thực tế trên, có thể thấy nhiều diện tích đất và các khu tập thể của Công ty Hợp Thành hầu như không được công ty cũng như chính quyền cơ sở quan tâm, quản lý trong thời gian dài. Đây là nguyên nhân chính khiến cho diện tích mỏ sét và 12 khu tập thể của công ty bị lấn chiếm và tự ý cơi nới, xây dựng dẫn đến lãng phí nguồn lực đất đai của Nhà nước. Để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý đất đai, nhà ở như đã nêu ở trên, trách nhiệm chính thuộc về công ty và một phần trách nhiệm thuộc các cơ quan quản lý Nhà nước về đất đai, nhà ở của huyện Cao Lộc.

Để giải quyết những tồn tại liên quan đến đất đai, các khu tập thể tại Công ty Hợp Thành, ngành chức năng đã báo cáo UBND tỉnh về hiện trạng quản lý, sử dụng đất, sử dụng các khu tập thể của công ty. Đồng thời, phối hợp với UBND huyện Cao Lộc xây dựng kế hoạch tổ chức thực hiện rà soát kỹ toàn bộ số liệu diện tích đất các khu tập thể để có biện pháp xử lý tiếp theo.

Cán bộ Công ty Cổ phần Gạch ngói Hợp Thành dẫn phóng viên Báo Lạng Sơn xem thực tế những khu nhà tập thể bị xuống cấp

Ông Bùi Văn Côi, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cho biết: Để tập trung xử lý những tồn tại trong quá trình quản lý, sử dụng đất của Công ty Hợp Thành, sở đã chỉ đạo các phòng chức năng trực thuộc phối hợp với UBND huyện Cao Lộc xây dựng kế hoạch rà soát lại toàn bộ hiện trạng diện tích đất công ty sử dụng… Quá trình này mất nhiều thời gian và đòi hỏi các cơ quan, đơn vị liên quan phải có sự phối hợp chặt chẽ. Từ kết quả rà soát, sở sẽ tham mưu UBND tỉnh thu hồi, xử lý để giao cho UBND huyện Cao Lộc quản lý và lập phương án sử dụng theo quy định. Đồng thời, kiến nghị xử lý trách nhiệm đối với các tập thể, cá nhân có liên quan để xảy ra tình trạng buông lỏng quản lý đất đai tại Công ty Hợp Thành trong thời gian dài.

Hiện trạng khu nhà tập thể số 1 của Công ty Cổ phần gạch ngói Hợp Thành bị xuống cấp

Liên quan đến các khu nhà tập thể của công ty, nhất là khu nhà ở số 1 và số 3 xuống cấp nghiêm trọng, Sở Xây dựng đã phối hợp rà soát hiện trạng các khu tập thể của công ty; đồng thời kiến nghị các giải pháp xử lý. Cụ thể, UBND huyện Cao Lộc và Công ty Hợp Thành phải thực hiện ngay việc xử lý đối với công trình khu tập thể số 1 và số 3 bị xuống cấp theo đúng quy định, từ đó bảo đảm an toàn tính mạng của người lao động cũng như an toàn công trình.

Việc xử lý dứt điểm những tồn tại liên quan đến đất đai, các khu tập thể của Công ty Hợp Thành sẽ góp phần chấn chỉnh lại công tác quản lý Nhà nước về đất đai từ các cơ quan quản lý Nhà nước ở cơ sở đến đơn vị được Nhà nước giao quản lý sử dụng đất. Do đó, ngành chức năng tỉnh, UBND huyện Cao Lộc và các đơn vị liên quan cần tích cực phối hợp, xử lý dứt điểm vấn đề đất đai và khu tập thể tại Công ty Hợp Thành. Qua đó, từng bước phát huy hiệu quả nguồn tài nguyên đất đai của Nhà nước vào mục tiêu phát triển kinh tế, nâng cao đời sống Nhân dân.

“Thời gian qua, công ty chưa quản lý chặt chẽ đối với diện tích đất được Nhà nước giao, dẫn đến thực trạng nhiều diện tích bị người dân lấn chiếm, sử dụng trái phép trong thời gian dài. Hiện công ty đang tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng rà soát, xác định lại vị trí các khu đất, thửa đất Nhà nước giao quản lý. Trên cơ sở đó, công ty sẽ xem xét lại nhu cầu sử dụng đất phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty, đảm bảo quản lý, khai thác hiệu quả đất đai Nhà nước giao. Còn đối với những diện tích đất không còn nhu cầu sử dụng, công ty sẽ xem xét bàn giao lại để huyện Cao Lộc quản lý, từ đó, có phương án sử dụng đất phù hợp, đúng theo quy định”.

Bà Lương Thị Luyến, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Gạch ngói Hợp Thành

“Liên quan đến diện tích đất và các khu tập thể của Công ty Cổ phần Gạch ngói Hợp Thành bị buông lỏng quản lý và bị xuống cấp (đặc biệt là đối với khu nhà ở số 1 và số 3), UBND huyện đã có thông báo về tình trạng xuống cấp, mức độ nguy hiểm của công trình. Cùng đó, UBND huyện đang xem xét cơ chế đặc thù trong xử lý đối với những khu nhà ở xuống cấp như: cho phép Công ty Cổ phần Gạch ngói Hợp Thành sửa chữa tạm thời để đảm bảo an toàn công trình. Ngoài ra, UBND huyện đang phối hợp với các sở, ngành liên quan thực hiện đo đạc, xác định diện tích, vị trí các thửa đất, từ đó xác định lại ranh giới và xem xét quy trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân. Trên cơ sở đó, xử lý dứt điểm tình trạng người dân lấn chiếm, sử dụng đất trái phép, đảm bảo quản lý, sử dụng quỹ đất hiệu quả, phục vụ phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn”.

Ông Hoàng Mạnh Cường, Phó Chủ tịch UBND huyện Cao Lộc