Cần xét lại việc thi hành một bản án dân sự ở TP Hồ Chí Minh

Không chấp nhận kháng nghị và giữ nguyên quyết định của Bản án dân sự phúc thẩm số 319/PTDS ngày 13-12-2002 của Tòa phúc thẩm Tòa án Nhân dân tối cao tại TP Hồ Chí Minh đã xét xử vụ án đòi nhà giữa nguyên đơn là ông Nguyễn Văn Quế với bị đơn là ông Đỗ Văn Mừng (đã chết), có những người thừa kế quyền và nghĩa vụ theo luật định tham gia tố tụng là bà Nguyễn Thị Thành, ông Đỗ Văn Nhiều, bà Đỗ Thị Kim Vân, ông Đỗ Văn Tấn, bà Đỗ Thị Kim Vui và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là bà Trần Thị Hoàng Mai. Sở dĩ bà Mai có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến vụ tranh chấp đòi nhà này với lý do bà đã mua căn nhà số 3 Lam Sơn, phường 5, quận Phú Nhuận của ông Nguyễn Văn Trầm (bố đẻ của ông Nguyễn Văn Quế) ngày 25-2-1992. Theo Bản án phúc thẩm số 319 nói trên thì: Bà Mai là người mua nhà ngay tình. Bởi vậy, bản án này đã phán quyết: Hủy bỏ việc mua bán căn nhà số 3 Lam Sơn, phường 5, quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh giữa ông Nguyễn Văn Trầm và bà Trần Thị Hoàng Mai. Buộc bà Trần Thị Hoàng Mai giao trả căn nhà cùng toàn bộ giấy tờ chủ quyền căn nhà này cho ông Nguyễn Văn Quế do bà Huỳnh Thị Muông làm đại diện nhận. Buộc ông Nguyễn Văn Quế do bà Huỳnh Thị Muông làm đại diện phải giao cho bà Mai 119,11 lượng vàng SJC ngay khi nhận được căn nhà nêu trên. Buộc ông Đỗ Văn Mừng (đã chết) có bà Thành và các con chung Đỗ Văn Tấn, Đỗ Văn Nhiều, Đỗ Thị Kim Vân, Đỗ Thị Kim Vui là các đại diện thừa kế quyền và nghĩa vụ theo luật định giao cho bà Mai 1.833,49 lượng vàng SJC.

Các đương sự thi hành việc giao nhận vàng, nhà và giấy tờ nhà kể từ ngày án có hiệu lực pháp luật. Và Bản án phúc thẩm số 319/PTDS ngày 13-12-2002 của Tòa phúc thẩm Tòa án Nhân dân tối cao tại TP Hồ Chí Minh đã được Thi hành án TP Hồ Chí Minh tổ chức cưỡng chế thi hành ngày 8-10-2008. Theo đó, bà Trần Thị Hoàng Mai đã bị buộc ra khỏi nhà và cho đến nay bà chưa hề nhận được chút nào trong số 1.952,6 lượng vàng SJC như Bản án dân sự số 319/PTDS ngày 13-12-2002 đã tuyên. Trong khi đó, ngôi nhà số 3 Lam Sơn, phường 5, quận Phú Nhuận, TP Hồ Chí Minh đã nhanh chóng được sang tên đổi chủ.

Kể từ khi bị cưỡng chế ra khỏi nhà và không nhận được gì trong số gần hai nghìn lượng vàng nói trên, bà Trần Thị Hoàng Mai đã gửi đơn đến nhiều cơ quan ở Trung ương và cơ quan báo chí tố cáo Thi hành án dân sự TP Hồ Chí Minh đã có những vi phạm trong việc thi hành Bản án số 319/PTDS của Tòa phúc thẩm Tòa án Nhân dân tối cao, gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền lợi của bà.

Trong đơn tố cáo, bà Mai cho rằng, quyết định giải quyết khiếu nại của Trưởng Thi hành án dân sự là không đúng quy định của pháp luật, trong đó đã nhận định trái ngược với Bản án số 319 của Tòa phúc thẩm Tòa án Nhân dân tối cao. Bản án nhận định: “Bà là người mua nhà ngay tình”, tức là mua nhà hoàn toàn đúng với quy định của pháp luật. Khi lập thủ tục mua bán nhà có đầy đủ giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu của người bán, giấy ủy quyền việc mua bán có chứng thực của địa phương chứ không phải là mua bán “trái pháp luật” như nhận định của Thi hành án dân sự TP Hồ Chí Minh. Việc ông Nguyễn Văn Quế ủy quyền cho bà Huỳnh Thị Muông tham gia tố tụng là không hợp pháp, bởi Tờ ủy quyền không có chứng thực của lãnh sự Việt Nam tại Bỉ. Hơn nữa, ngày 21-8-2003 bà Huỳnh Thị Đủ ký hợp đồng ủy quyền cho bà Huỳnh Thị Muông, nhưng tháng 2-2007 bà Đủ chết, vì vậy, hợp đồng ủy quyền cho bà Muông đã hết hiệu lực pháp luật. Tuy nhiên, ngày 6-10-2008 bà Huỳnh Thị Muông lại đề nghị Thi hành án dân sự TP Hồ Chí Minh giao nhà cho ông Vũ Thành Công và đề nghị của bà Muông được Thi hành án dân sự TP Hồ Chí Minh chấp nhận là việc làm trái pháp luật.

Trong đơn bà Mai còn dẫn ra nhiều vi phạm khác của Thi hành án dân sự TP Hồ Chí Minh. Xem xét Biên bản cưỡng chế ngày 8-10-2008 (đề lần 1), chúng tôi thấy, phần: Đại diện bên được Thi hành án, người ký là Bùi Bắc, Thi hành án, không có mặt Huỳnh Thị Muông. Biên bản cưỡng chế thi hành án (đề lần 2), cùng giờ, cùng ngày như trong Biên bản cưỡng chế thi hành án lần 1, phần Đại diện bên được Thi hành án, vẫn không có mặt bà Huỳnh Thị Muông, nhưng thêm vào đó lại có tên: Vũ Thành Công. Vậy Vũ Thành Công là ai? Theo quyết định giải quyết khiếu nại của Thi hành án dân sự TP Hồ Chí Minh số 1222/QĐ-THA đề ngày 12-5-2009 có ghi: “Tại biên bản ngày 6-10-2008, bà Huỳnh Thị Muông (sinh năm 1926) trình bày do sức khỏe yếu nên ngày cưỡng chế bà không tham dự được, bà đề nghị giao nhà cho ông Vũ Thành Công, cam kết không có thắc mắc khiếu nại gì”. Còn theo đơn tố cáo của bà Trần Thị Hoàng Mai thì Vũ Thành Công là em trai của ông Vũ Đình Chiến, cán bộ đấu giá nhà thuộc Sở Tư pháp TP Hồ Chí Minh. Nếu căn cứ vào Điểm C, Khoản 2, Điều 156 Bộ luật Dân sự, thì hợp đồng ủy quyền giữa bà Huỳnh Thị Đủ và bà Huỳnh Thị Muông đã hết hiệu lực từ tháng 2-2007, sau khi bà Đủ chết. Do vậy, việc bà Muông lại tiếp tục ủy quyền cho ông Vũ Thành Công là không hợp pháp.

Chính vì những việc làm thiếu căn cứ như trên của Thi hành án dân sự TP Hồ Chí Minh, đã gây thiệt hại nghiêm trọng đến quyền lợi của bà Trần Thị Hoàng Mai và đến nay, nhà thì mất, tiền vẫn không nhận được. Theo nhận định của Thanh tra Chính phủ trong Công văn đề ngày 5-6-2009 gửi: Đồng chí Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự, Bộ Tư pháp, thì khiếu nại của bà Mai là có cơ sở.

Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân, chúng tôi kiến nghị, đã đến lúc các cơ quan chức năng ở T.Ư, trong đó có Cục Điều tra – Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao, với chức năng điều tra tội phạm trong hoạt động tư pháp cần vào cuộc để xem xét lại việc thi hành bản án dân sự nói trên tại TP Hồ Chí Minh.