Cần thêm nhiều nỗ lực

LSO-Điều 17, Thông tư số 41 ngày 4/10/2013 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ rõ vai trò của kinh tế tập thể (KTTT) trong xây dựng nông thôn mới (NTM). Theo đó, thông tư chỉ rõ, xã được công nhận đạt tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất khi có ít nhất 1 hợp tác xã hoặc tổ hợp tác có đăng ký, hoạt động đạt hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh, dịch vụ theo Luật, có hợp đồng liên kết với doanh nghiệp. Tuy nhiên để đạt được tiêu chí này, KTTT của tỉnh còn quá nhiều việc phải làm.

Xã viên HTX Nà Chuông, xã Mai Pha chăm sóc rau vụ xuân

Thực trạng KTTT của tỉnh

Theo số liệu của ngành chức năng, toàn tỉnh hiện có 84 hợp tác xã (HTX) hoạt động trong các lĩnh vực nông-lâm nghiệp; công nghiệp-tiểu thủ công nghiệp; xây dựng; vận tải; thương mại-dịch vụ. Trong đó số HTX hoạt động khá, tốt chiếm trên 33%. Tuy nhiên điều đáng nói là số HTX hoạt động hiệu quả này lại tập trung chủ yếu ở khu vực thành phố, các thị trấn hay khu vực cửa khẩu và tập trung chủ yếu ở một số lĩnh vực như xây dựng cơ bản (8 HTX), thương mại dịch vụ (14 HTX), vận tải (7 HTX). Một số ít các HTX hoạt động hiệu quả, còn lại là toàn bộ các HTX hoạt động trung bình và yếu lại tập trung ở các xã, nơi đánh giá tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất. Các tổ hợp tác (THT) hoạt động có phần mạnh mẽ hơn với trên 5000 THT, tuy nhiên các THT có đăng ký theo Nghị định 151/2007/NĐ-CP của Chính phủ thì chỉ có 472 THT, chiếm hơn 9%. Phần lớn các THT trên địa bàn tỉnh đều hoạt động theo tính chất tự phát, theo thời vụ, có khi chỉ hoạt động vài ngày rồi tự tan rã nên việc xác định số lượng cũng như chất lượng hoạt động của các THT là rất khó.

Theo cách xác định tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất của Thông tư 41, HTX hoạt động có hiệu quả phải đảm bảo 3 yêu cầu, trong đó có yêu cầu HTX được thành lập và hoạt động theo quy định của Luật HTX năm 2012 và yêu cầu việc kinh doanh có lãi liên tục trong 3 năm liền. Đối với THT cũng cần phải đảm bảo 2 yêu cầu đó là hoạt động theo Nghị định 151/2007/NĐ-CP và Thông tư số 4/2008/TT-BKH ngày 9/7/2008 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư và yêu cầu thứ hai là hoạt động sản xuất kinh doanh có lãi liên tục trong 3 năm liền kề được UBND xã xác nhận. Nhìn vào thực trạng KTTT của tỉnh và tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất của Thông tư 41, rõ ràng việc hoàn thành tiêu chí này đang gặp rất nhiều khó khăn.

Giải pháp nào cho KTTT

Ông Hoàng Văn Sóng, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: năm 2014, Liên minh HTX tiếp tục phối hợp với các huyện, thành phố tuyên truyền vận động phát triển mới HTX, THT tại 35 xã điểm về xây dựng NTM; phấn đấu thành lập mới từ 11 HTX và 30 THT trở lên. Bên cạnh đó tạo điều kiện cho các HTX hiện đang hoạt động cầm chừng có thể phát triển sản xuất, từng bước mở rộng sản xuất thông qua các cơ chế, chính sách hỗ trợ của nhà nước về vốn vay ưu đãi, đào tạo bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lý cho ban quản trị và thành viên các HTX.Song song với phát triển HTX thì nâng cao hiệu quả hoạt động của các THT cũng là một trong những giải pháp quan trọng nhằm hoàn thành tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng NTM.

Ông Hoàng Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng cho biết: song song với việc phối hợp với các ngành chức năng vận động thành lập mới các HTX thì việc phát triển các THT cũng được huyện quan tâm chỉ đạo sát sao và bước đầu đã cho những kết quả tích cực. Tiêu biểu như THT tiêu thụ nông sản ở xã Hòa Sơn. Từ khi THT đi vào hoạt động từ tháng 4/2013 cho đến nay, việc tiêu thụ nông sản (chủ yếu là nguyên liệu thuốc lá) của các thành viên trong THT được ổn định hơn, giá cả luôn bằng hoặc cao hơn giá thị trường và không bị tư thương ép giá như khi sản xuất riêng lẻ. Hoạt động theo đúng nghị định, thông tư hướng dẫn nên HTX đã có được sự tạo điều kiện của chính quyền địa phương cũng như uy tín với đối tác. Duy trì được hoạt động như hiện nay, THT tiêu thụ nông sản Hòa Sơn đã góp phần vào việc hoàn thành tiêu chí về hình thức sản xuất của xã Hòa Sơn.

Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn trên con đường phát triển nhưng rõ ràng, vai trò của KTTT vẫn quan trọng đối với sự phát triển chung của tỉnh. Trong chương trình xây dựng NTM, vai trò của lĩnh vực này càng được thể hiện rõ hơn thông qua tiêu chí về hình thức tổ chức sản xuất. Tuy nhiên cũng không vì chạy theo số lượng mà quên mất chất lượng, hiệu quả hoạt động của các HTX, THT trên địa bàn tỉnh. Để KTTT phát huy tốt hiệu quả cần tiếp tục có sự vào cuộc của các cấp, các ngành mạnh mẽ hơn nữa, để từ đó KTTT phát triển một cách thực chất, ổn định và bền vững, góp phần vào thắng lợi chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng NTM của tỉnh.

ĐÌNH QUYẾT