Cần sớm được trùng tu, tôn tạo

LSO-Với kiến trúc độc đáo, chạm khắc tinh xảo, được xây dựng cách đây khoảng 300 năm (từ thời nhà Lê - đầu thế kỷ XVIII), đình Vằng Khắc (xã Vân Mộng, huyện Lộc Bình) đã được công nhận di tích lịch sử cấp tỉnh năm 2002. Tuy nhiên, hiện nay ngôi đình đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, cần sớm được trùng tu.

Một phần cột trụ của Hậu cung bị vỡ

Giá trị lớn về lịch sử, văn hóa

Đình Vằng Khắc có tên chữ là đình Khắc Uyên, thuộc thôn Còn Trả, xã Vân Mộng, huyện Lộc Bình. Theo sắc phong còn lưu giữ được tại đình cho thấy, đình được xây dựng vào thời Lê Cảnh Hưng từ năm 1740 – 1768. Đình Vằng Khắc thờ thần sông (thành hoàng của làng). Từ đầu thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XX, đình Vằng Khắc đã được vua các triều Lê, Nguyễn phong tặng nhiều bản sắc phong. Hiện nay, đình vẫn lưu giữ được 6 bản sắc phong và một số tài liệu Hán – Nôm rất quý, có giá trị cao về lịch sử, văn hóa. Năm 2002, đình Vằng Khắc đã được công nhận di tích lịch sử cấp tỉnh.

Đình Vằng Khắc được xây dựng theo kiểu kiến trúc hình chữ “Công” (viết theo chứ Hán), được chia làm hai phần chính gồm: tòa Tiền đường và gian Hậu cung, được nối với nhau bởi hai dãy “nhà lang” (tả vu và hữu vu). Nhiều cấu kiện kiến trúc của đình như: xà ngang, xà dọc, đầu bẩy, cửa võng… được trạm trổ công phu và tỉ mỉ gồm các chi tiết như: hoa, lá, trúc, mây… mang giá trị cao về kiến trúc, nghệ thuật.

Theo bảng tóm tắt nội dung giới thiệu di tích kiến trúc nghệ thuật đình Vằng Khắc của Ban Quản lý Di tích đặt tại đình, thì “đình Vằng Khắc là ngôi đình cổ thiêng liêng, đã có từ lâu đời, rất có giá trị về mặt lịch sử, mỹ thuật và tín ngưỡng. Nơi đây thường xuyên đón tiếp nhân dân địa phương và du khách thập phương tới tham quan, hành lễ nhằm thỏa mãn nhu cầu văn hóa tâm linh, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc”.

Nhiều hạng mục xuống cấp

Tại ngôi đình, chúng tôi được ông Đinh Văn Hòa, người trông coi di tích giới thiệu và đưa đi tham quan. Qua quan sát, tòa Tiền đường của đình đã xuống cấp, các cột trụ đã bong tróc lớp vôi vữa trát, một số chỗ gạch xây bị vỡ, trụ cột bị nứt; phần dui, xà bằng gỗ nhiều chỗ đã mục nát, khiến phần mái ngói bị võng xuống; một số hoa văn trạm trổ bị mối mọt làm phá vỡ chi tiết. Tại gian Hậu cung, phần cột trụ bong tróc lớp vôi trát, nứt, vỡ một phần; phần tường một số chỗ bị nứt, thủng; phần mái, một số dui, mè, xà bằng gỗ bị mục nát, làm võng mái, trời mưa bị dột; nhiều thanh xà dầm vì bị ngấm nước mưa lâu ngày nên mục mủn;…

Cụ La Trọng Thể (88 tuổi), La Trọng Minh (86 tuổi), thôn Ôn Cựu cho biết: Đình Vằng Khắc là ngôi đình cổ linh thiêng, đã có từ lâu đời, rất có giá trị về mặt lịch sử, mỹ thuật và tín ngưỡng. Là nơi dân làng tụ họp vào những ngày lễ hội, đón tiếp du khách thập phương tới tham quan, hành lễ. Thế nhưng hiện tại đình đang bị hư hỏng nặng, chúng tôi rất mong muốn ngôi đình sớm được đầu tư trùng tu, sửa chữa.

Ông Lâm Văn Thơm, Phó Chủ tịch UBND xã, Trưởng Ban Quản lý di tích đình Vằng Khắc cho biết: Trước thực trạng ngôi đình xuống cấp, chính quyền và nhân dân xã đã tiến hành nhiều cuộc họp để bàn bạc phương án khắc phục. Tuy nhiên, xã chỉ khắc phục tạm thời để tránh sập mái, đổ tường bằng số tiền công đức hằng năm. Đây là di tích cấp tỉnh, muốn sửa chữa, trùng tu phải có quy trình cụ thể và được sự phối hợp của các cấp, ngành chức năng. Vì vậy, trong thời gian tới, chính quyền và nhân dân trong xã rất mong các cấp quan tâm trùng tu, tôn tạo đình.

“Trước sự xuống cấp của ngôi đình, chính quyền xã đã báo cáo với Phòng Văn hóa – Thông tin huyện để báo cáo tỉnh và đề nghị trùng tu. Mặc dù đã có đoàn chuyên gia của huyện, của tỉnh về nghiên cứu, khảo sát, nhưng đến nay chưa được khắc phục” – ông Thơm nhấn mạnh.

DUY PHÁT - KIM HUYÊN