Cần nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch tại Khu du lịch Mẫu Sơn

LSO-Vùng núi Mẫu Sơn nằm ở độ cao trung bình 800 – 1.000 m so với mặt nước biển với một quần thể 80 ngọn núi lớn, nhỏ, dân cư sống rải rác. Khí hậu ở đây hình thành hai mùa rõ rệt, nhiệt độ trung bình năm 16,2oC. Vùng núi Mẫu Sơn có tổng diện tích hơn 10.740 ha, trong đó có 5.380 ha đất lâm nghiệp và 1.543 ha rừng nguyên sinh với nhiều loại cây quý hiếm, nhiều loài thực vật sinh thái đa dạng. Những lợi thế về điều kiện khí hậu, cảnh quan thiên nhiên, cộng với những giá trị về bản sắc văn hoá dân tộc, Mẫu Sơn được đánh giá là khu vực có tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng. Nhằm khai thác những giá trị thiên nhiên ban tặng, từ năm 2000 đến nay, tỉnh ta đã quan tâm đầu tư khai thác vùng núi Mẫu Sơn thành Khu du lịch (KDL) tham quan vãn cảnh và nghỉ dưỡng. Sau 14 năm đầu tư và khai thác tiềm năng tại vùng núi Mẫu Sơn phục vụ cho hoạt động du lịch dịch vụ cho thấy, ngành du lịch tỉnh bước đầu đã “đánh thức” được giá trị to lớn mà thiên nhiên ban tặng. Tỉnh ta đã chỉ đạo các cấp, các ngành huy động mọi nguồn lực đầu tư, khai thác tiềm năng sẵn có phát triển du lịch. Tổng vốn đầu tư cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng lên đến hàng trăm tỷ đồng. Cộng với cơ chế, chính sách thu hút đầu tư, đến nay, KDL đã có 23 tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân đầu tư kinh doanh; trong đó có 12 đơn vị kinh doanh du lịch- dịch vụ. Đến năm 2014, cả khu còn 8 đơn vị duy trì hoạt động kinh doanh. Bình quân trong 5 năm trở lại đây, lượt khách đến tham quan nghỉ dưỡng đạt từ 65.000- 70.000 người. Tổng doanh thu xã hội tại KDL Mẫu Sơn năm 2013, ước đạt 5 tỷ đồng. Tại KDL Mẫu Sơn đang từng bước hình thành các tour du lịch sinh thái, tour du lịch làng bản gắn nghiên cứu các phong tục văn hoá của đồng bào dân tộc Dao và du lịch tham quan nghỉ dưỡng. Nhằm giới thiệu và quảng bá KDL, trong những năm gần đây, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) và một số ngành, đơn vị đã có nhiều hình thức tuyên truyền, kêu gọi xúc tiến đầu tư như: tổ chức các hội nghị, hội thảo; bình quân mỗi năm có khoảng 25-30 sự kiện thu hút khoảng 50-80 người tham dự; Liên hoan Du lịch Mẫu Sơn hàng năm thu hút hàng nghìn người tham gia.

Một ngày cuối tuần tháng 6-2014 tại Khu Du lịch Mẫu Sơn

Trong số các loại hình du lịch trên, hiện nay, KDL Mẫu Sơn chủ yếu khai thác du lịch tham quan nghỉ dưỡng chiếm trên 90%; lượng khách tập trung chủ yếu vào mùa hè và rộ lên vào những thời điểm KDL Mẫu Sơn có băng tuyết. Trong dịp hè năm 2014, bình quân lượng khách đến hưởng thụ các dịch vụ đạt 8.000 người/tháng; trong đó, số khách hưởng thụ dịch vụ ăn uống chiếm khoảng 50%; số khách nghỉ lại qua đêm đạt thấp, chiếm khoảng 1-2%. Du lịch Mẫu Sơn đang là điểm thu hút khách du lịch ngoài tỉnh đến của ngành du lịch Lạng Sơn và là điểm đến của khách du lịch trong tỉnh. Tuy nhiên, nhìn vào tổng thể KDL Mẫu Sơn cho thấy còn bộc lộ nhiều hạn chế: Đó là, đoạn đường 15 km từ QL4B lên KDL Mẫu Sơn xuống cấp một cách nghiêm trọng. Hệ thống biển báo, biển chỉ dẫn, biển cấm chưa được xây dựng. Hệ thống nước sinh hoạt do Nhà nước đầu tư phục vụ các nhà nghỉ đã không hoạt động nhiều năm nay. Công tác bảo đảm môi trường chưa được chú ý, vẫn tồn tại tình trạng thả rông gia súc bừa bãi; chưa có kế hoạch nghiên cứu trồng loại cây xanh bóng mát xung quanh khu nhà nghỉ và khuôn viên các nhà nghỉ cũng như đường đi lại trong KDL. Về các hàng hoá, sản phẩm nông sản địa phương còn nghèo nàn. Hệ thống nhà nghỉ, nhà ăn và một số dịch vụ tại các nhà nghỉ dưỡng còn xuống cấp, chưa có giải pháp khắc phục chống ẩm, tẩy mốc các phòng nghỉ. Đội ngũ nhân viên phục vụ, quản lý và chế biến thực phẩm ăn uống tại KDL luôn có từ 40-50 người; trong đó, duy nhất chỉ có 1 nhân viên của Ban quản lý KDL có chứng chỉ chế biến thực phẩm; 1 nhân viên tại nhà nghỉ Hương Sơn tham dự lớp nghiệp vụ lễ tân. Đây là một trong những hạn chế trong hoạt động du lịch dịch vụ phục vụ khách nội địa; chứ chưa nói gì đến phục vụ khách du lịch nước ngoài.

Trên đây là những mặt còn hạn chế trong công tác quy hoạch, cơ sở hạ tầng xuống cấp. Một số dịch vụ phục vụ du lịch tuy đã được hình thành nhưng còn nghèo nàn, chất lượng thấp, mang nặng tính tự phát, nên chưa có sức hấp dẫn thu hút khách du lịch.

Khách tham quan khu du lịch Mẫu Sơn – Ảnh: BT

Nhằm khai thác lợi thế tiềm năng KDL Mẫu Sơn, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Nghị quyết số 42-NQ/TU, ngày 21/6/2012, xác định phát triển du lịch khu vực Mẫu Sơn thành điểm du lịch quốc gia, với mục tiêu đầu tư đồng bộ hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế- xã hội. Phấn đấu đến năm 2020, xây dựng du lịch khu vực Mẫu Sơn đạt các tiêu chí là điểm du lịch quốc gia. Muốn đạt được mục tiêu trên, đòi hỏi các cấp, các ngành chức năng cần quan tâm chỉ đạo, đầu tư đồng bộ các giải pháp tại KDL Mẫu Sơn. Trước mắt, ngành VH,TT&DL cần có kế hoạch đào tạo, tập huấn nghiệp vụ cho các đối tượng đang phục vụ kinh doanh tại KDL và tuyên tuyền cho đồng bào khu vực lân cận về công tác bảo đảm trật tự an ninh, bảo đảm vệ sinh môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm và các giải pháp nâng cao hiệu quả phục vụ khách du lịch, thực hiện ứng xử có văn hoá khi giao tiếp với khách du lịch; từng bước tạo môi trường thân thiện với khách du lịch.