Cần loại bỏ tình trạng "chém đẹp" giá thuê xe du lịch dịp đầu năm

Chị Mai, ở quận Ba Đình (Hà Nội) đang đôn đáo tìm xe cho nhóm bạn bè của mình đi du lịch, thăm chùa Bái Đính (Ninh Bình) đầu năm. Chương trình đã thống nhất nhưng cuối cùng vẫn phải thay đổi vì đến trước ngày đi đơn vị cho thuê xe thông báo cháy xe, không thể điều động xe với mức giá cũ, trong khi còn chưa bàn bạc lại thì chủ xe cho biết đã cho một đơn vị khác thuê 'cho chắc ăn'. Cũng trong trường hợp tương tự, một người bạn của chị Mai đứng ra tổ chức một tua du lịch tương tự cho biết: 'Rút kinh nghiệm từ nhiều năm việc thuê xe thường chật vật đầu năm, chúng tôi đã ký hợp đồng với một đơn vị lữ hành trong năm, tuy nhiên để tua du lịch trọn vẹn, cuối cùng chúng tôi cũng phải làm lại hợp đồng bổ sung phần chênh lệch giá xe, được xem là khoản thứ yếu trong tua du lịch, đã lên giá đến gấp hai lần so với giá cũ'…

Đã đành trong trường hợp đã ký hợp đồng trước giá xe chỉ có thể tăng đến một mức nhất định, giá cả xe du lịch đầu năm thay đổi đột biến, không có khung giá nhất định, mà đang nhảy múa theo độ nóng của nhu cầu, có lúc thậm chí lên đến gấp bốn đến sáu lần giá ngày thường. Giá thuê một xe 45 chỗ tua du lịch đi Yên Tử ước định 400 km, thông thường được tính 12 nghìn đồng/một km, tương đương với 4,8 triệu cho một tua du lịch cả chiều đi chiều về đã bao gồm lãi xăng dầu, vé cầu đường, lái xe…, tuy nhiên trong thời điểm hiện tại thì giá được tính không phải theo tua mà là theo ngày, lên đến khoảng 8 đến 10 triệu đồng/ngày. Đó là chưa tính đến xe đẹp, xe đủ chất lượng, lái xe tốt, lịch trình đúng giờ và một vấn đề nữa thường xuyên xảy ra với ngành du lịch là đến phút chót xe có thể bị 'cháy' và giá lúc đó không phải là con số dưới 10 triệu nữa mà có thể cao hơn rất nhiều tùy thuộc vào 'độ khó' được đưa ra. Giá cả thay đổi theo giờ, ngày, sáng khác chiều, trong tuần khác cuối tuần và giá cho công ty du lịch cũng khác so với giá được tính cho khách hàng lẻ tự tổ chức du xuân đầu năm.

Theo Giám đốc Trung tâm Tổ chức Hội nghị và Du lịch chất lượng cao quốc tế Phạm Tiến Dũng một trong những nguyên nhân khiến giá xe cao là do hạn chế nguồn xe. Ngoài một số tư nhân có số lượng xe không đáng kể, trên thị trường Hà Nội hiện nay chỉ có khoảng năm, sáu công ty lớn kinh doanh vận chuyển du lịch, số lượng xe cũng giới hạn đó là chưa nói đến chất lượng xe. Việc hạn chế xe so với nhu cầu đã đẩy giá lên cao quá mức, thêm vào đó một số công ty nhỏ lẻ nắm được nhu cầu lớn đi lễ, du xuân đầu năm của khách hàng đã cố tình 'om hàng' chờ đến lúc cao điểm mới tung ra cố tình bắt chẹt 'thượng đế'.

Không chỉ du khách bị đẩy vào tình thế tiến thoái lưỡng nan, nhiều công ty lữ hành nội địa cũng phàn nàn: Nhiều tua du lịch đã ký hợp đồng trong năm chúng tôi phải hủy vì giá xe đẩy lên khá cao, nhiều xe có thể giá thấp hơn một chút so với thị trường nhưng chất lượng xe lại không bảo đảm. Một số khách hàng khác đành phải chấp thuận miễn cưỡng, như thế vô hình chung tiêu chí quan trọng về du lịch bền vững coi như bị thất bại.

Để duy trì hoạt động của mình và trên hết là uy tín với khách hàng, nhiều doanh nghiệp lữ hành lớn đành phải chịu thua lỗ giữ giá, chất lượng tua trong khi giá cả xe hiện nay tăng đột biến, thêm vào đó là nhiều mặt hàng sau Tết cũng tăng khiến cho các doanh nghiệp du lịch phải hoạt động rất khó khăn. Giám đốc Công ty Du lịch Hoàng Việt Vũ Quyết Thắng chia sẻ, không thể hủy tua đi lễ hành hương đầu năm vì đây là mùa du lịch, thêm vào đó, nhiều khách hàng quen của công ty nên việc bỏ tua sẽ đồng nghĩa với việc mất khách. 'Chúng tôi đành lấy ngắn nuôi dài, mong chờ vào các tua khác trong năm nhưng các mùa vụ cũng xảy ra tình trạng tương tự, chỉ hy vọng tình trạng này sớm chấm dứt để các doanh nghiệp du lịch có thể đưa ra mức giá tua ổn định, chất lượng bảo đảm tới khách hàng…'.

Các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ cho thuê xe du lịch trên địa bàn Hà Nội đều thừa nhận tình trạng tăng giá xe đi lễ đầu năm xảy ra với đa số các doanh nghiệp vận chuyển du lịch và cũng là một điều bất cập. Lý giải nguyên nhân của việc tăng giá, các doanh nghiệp này cho rằng, hạ tầng giao thông kém dẫn đến hao mòn xe cộ và chi phí nhiên liệu cao, thời gian di chuyển dài. Thứ đến là giá thành một chiếc xe sau khi làm xong các thủ tục để có thể lăn bánh được hiện nay cũng cao. Đó cũng là những nguyên nhân khiến các doanh nghiệp kinh doanh vận chuyển phải tính khấu hao vào giá dịch vụ (vì chi phí giá thành cao, tuổi thọ thấp), đẩy chi phí tăng về phía các doanh nghiệp lữ hành hoặc người tiêu dùng gánh chịu…

Tình trạng 'chém đẹp' này đã diễn ra từ nhiều năm gần đây và chưa có biện pháp khắc phục, tuy nhiên nhiều doanh nghiệp đã lợi dụng các lý do trên, vì mục đích lợi nhuận dẫn đến hiện tượng bị biến tướng và đang trở thành phổ biến hiện nay. Để tạo điều kiện đồng thời cũng là góp phần nâng cao sức cạnh tranh giá tua du lịch Việt Nam, thiết nghĩ các cơ quan quản lý nhà nước cũng cần phải có động thái tích cực ngăn chặn mánh khóe làm ăn chộp giật đang ngày càng gia tăng của nhiều công ty vận tải, công ty kinh doanh xe khách, làm ảnh hưởng nhiều đến tính chuyên nghiệp và sự phát triển bền vững của du lịch nước ta.