Cần giải quyết đồng bộ các vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn

Báo cáo kết quả ba năm thực hiện Nghị quyết số 26 do đồng chí Cao Đức Phát, Ủy viên T.Ư Đảng, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình bày cũng như ý kiến phát biểu của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh và nhiều đại biểu dự buổi làm việc, khẳng định: Việc thực hiện Nghị quyết 26 đã tạo những chuyển biến nhất định trong phát triển sản xuất nông nghiệp, xóa đói, giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới. Tổng đầu tư cho phát triển nông nghiệp, nông thôn ba năm qua đạt gần 290 nghìn tỷ đồng, chiếm 52% tổng vốn đầu tư phát triển của cả nước. Kinh tế hộ gia đình, kinh tế trang trại có xu hướng phát triển mạnh. Dù đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng sản xuất nông nghiệp vẫn duy trì được tốc độ tăng trưởng, bình quân giai đoạn 2006 – 2010 là 3,36%/năm, vượt mục tiêu Đại hội X của Đảng đề ra. Cơ cấu kinh tế nông thôn có chuyển biến tích cực. Công tác giảm nghèo đạt nhiều thành tựu nổi bật. Theo tiêu chí cũ, tỷ lệ hộ nghèo ở nông thôn giảm từ 16,2% năm 2008, xuống 11,3% năm 2010; tỷ lệ số hộ nghèo ở 62 huyện nghèo giảm từ 47% xuống 37%.

Tuy nhiên, còn những hạn chế cần khắc phục, đó là một số nhiệm vụ và giải pháp về điều chỉnh cơ chế, chính sách đã nêu trong nghị quyết cũng như trong Chương trình hành động của Chính phủ, nhưng các bộ, ngành triển khai chậm, thiếu đồng bộ. Đến tháng 6-2011, vẫn còn 14 trong số 45 chương trình đề án trong Chương trình hành động của Chính phủ chưa được phê duyệt; nhất là phần lớn các đề án bổ sung, sửa đổi, ban hành mới đều chậm.

Phát biểu ý kiến kết luận buổi làm việc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, sau đợt khảo sát thực tế và làm việc với một số cơ quan, nhất là từ thực tiễn càng thấy rõ việc ban hành Nghị quyết số 26 là đúng đắn và cần thiết. Với sự chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy đảng, chính quyền, các ngành, việc thực hiện nghị quyết đã đạt những kết quả quan trọng. Mọi lĩnh vực sản xuất đều có bước phát triển khá: sản lượng lúa năm nay dự tính đạt hơn 41 triệu tấn. Tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản tăng mạnh, năm 2008 là 3,46 tỷ USD, thì năm 2010 đạt 19,53 tỷ USD và con số đó tám tháng đầu năm nay là 16 tỷ USD. Đời sống nông dân được cải thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm đáng kể. Nghị quyết số 26 là một trong những nghị quyết được Bộ Chính trị, Ban Bí thư tập trung chỉ đạo quyết liệt. Chính phủ đã ban hành nhiều chương trình đề án. Nghị quyết được nông dân trong cả nước hưởng ứng với nhiều cách làm sáng tạo.

Phân tích rõ những nguyên nhân của yếu kém, hạn chế, đồng chí Tổng Bí thư nêu rõ, nghị quyết đề cập nhiều vấn đề lớn, quan trọng. Các cấp, các ngành cần tiếp tục tổ chức thực hiện với tinh thần quyết liệt hơn. Trước mắt là tìm cách khắc phục những hạn chế, làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về những quan điểm, nội dung, nhiệm vụ nêu trong nghị quyết; không được nhấn mạnh một vế CNH, HĐH mà quan tâm chưa đúng mức về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Cần tập trung chỉ đạo để hoàn thành những chương trình, đề án còn nợ; hoàn thiện, bổ sung những chính sách, cơ chế còn bất cập, tạo sự đồng bộ trong quá trình thực hiện. Đối với các chương trình đề án đã ban hành, cần thường xuyên kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện, sơ kết, tổng kết và nhân rộng những mô hình hoạt động hiệu quả và kịp thời tháo gỡ vướng mắc, khó khăn từ thực tế. Phát huy vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự điều hành của chính quyền và tinh thần vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong việc tổ chức thực hiện nghị quyết quan trọng này.

Trong mối quan hệ giữa nông nghiệp, nông dân, nông thôn, đồng chí Tổng Bí thư phân tích rõ, nông dân được xác định là chủ thể của quá trình phát triển, xây dựng nông thôn mới và cần giải quyết đồng bộ các vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Quan tâm nông dân, không chỉ về đời sống vật chất, tinh thần, mà tạo mọi điều kiện để nông dân nâng cao dân trí, phát huy sức lao động sáng tạo của mình. Cần đẩy mạnh việc đưa chương trình khoa học công nghệ vào phục vụ sản xuất nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới. Bố trí các nguồn lực có trọng tâm, trọng điểm; tăng cường đưa doanh nghiệp về nông thôn. Cần đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn năm năm tới gấp hai lần năm năm trước đây. Về quy hoạch, cần có tầm nhìn vĩ mô, hình thành những vùng chuyên canh lớn theo hướng sản xuất hàng hóa; gắn đẩy mạnh sản xuất tiểu thủ công nghiệp với bảo vệ môi trường.