Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, Iran nêu quan điểm về vấn đề Trung Đông

Quan chức ngoại giao Trung Quốc và Iran nhất trí rằng Trung Đông không nên trở thành đấu trường cạnh tranh địa chiến lược, địa chính trị giữa các quốc gia bên ngoài khu vực.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị và người đồng cấp Iran Abbas Araghchi ngày 28/12 nhất trí rằng Trung Đông không nên trở thành đấu trường cạnh tranh địa chiến lược, địa chính trị giữa các quốc gia bên ngoài khu vực.

Thông báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết hai ngoại trưởng đã đạt được sự đồng thuận như vậy trong cuộc gặp nhân chuyến công du đầu tiên của ông Araghchi đến Trung Quốc từ ngày 27-28/12, kể từ khi nắm cương vị người đứng đầu ngành ngoại giao Iran.

Thông báo cũng nêu rõ hai bên kêu gọi chấm dứt giao tranh tại Dải Gaza, tuân thủ lệnh ngừng bắn giữa Israel và phong trào Hezbollah ở Liban và đẩy mạnh phối hợp các nỗ lực quốc tế chống khủng bố, thúc đẩy hòa giải cũng như hỗ trợ nhân đạo tại Syria.

Theo hai ngoại trưởng, cộng đồng quốc tế cần tôn trọng chủ quyền, an ninh, ổn định, sự thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của các nước Trung Đông, nhấn mạnh khu vực này không nên trở thành đấu trường của các cường quốc hay chịu ảnh hưởng tiêu cực từ các cuộc cạnh tranh địa chính trị và xung đột giữa các quốc gia bên ngoài khu vực.

Ngoài tình hình ở khu vực Trung Đông, ngoại trưởng hai nước cũng thảo luận chương trình hạt nhân của Iran. Ông Vương Nghị tái khẳng định quan điểm ủng hộ của Bắc Kinh đối với chương trình hạt nhân của Tehran, đồng thời kêu gọi giải quyết vấn đề thông qua các biện pháp ngoại giao.

Mới đây, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã kêu gọi Iran nghiêm túc và khẩn trương thực hiện các cuộc thanh tra tăng cường của cơ quan này sau khi một báo cáo mật của IAEA về chương trình hạt nhân của Iran đã tiết lộ nhà máy hạt nhân Fordo với bản thiết kế cập nhật mới nhất cho phép Tehran nâng khả năng làm giàu uranium tinh khiết lên tới 60%.

Thông tin báo cáo được tiết lộ chỉ một tuần sau khi các quan chức châu Âu và Iran nhất trí sẽ tổ chức một cuộc họp tại Geneva trước khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025.

Năm 2018, chính ông Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân hạt nhân hay còn gọi là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA) do Iran ký với Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga và Đức tháng 7/2015 và tái áp đặt nhiều biện pháp trừng phạt Iran.

Tehran sau đó đã thu hẹp việc thực hiện cam kết trong thỏa thuận này làm dấy lên lo ngại về nguy cơ tan vỡ của thỏa thuận. Từ đó đến nay, các nước tham gia còn lại đã nỗ lực thúc đẩy nhiều vòng đàm phán để cứu vãn thỏa thuận, song chưa đạt được kết quả.