Bầu cử Quốc hội Israel: Khó khăn còn ở phía trước

Ngày 25-3, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Quốc hội vừa diễn ra. Tuy nhiên, do đảng Likud không giành được đa số ghế để có thể tự đứng ra thành lập chính phủ độc lập, ông B.Netanyahu sẽ phải tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn phía trước, nhất là trong quá trình đàm phán để tìm kiếm các đảng liên minh.

Kết quả sơ bộ cuộc bầu cử Quốc hội lần thứ tư trong vòng 2 năm qua tại Israel cho thấy, không có đảng nào giành chiến thắng rõ ràng. Đảng Likud của Thủ tướng B.Netanyahu chỉ giành được từ 31-33 trong tổng số 120 ghế của Quốc hội, không đủ 61 ghế cần thiết để tự thành lập chính phủ mới. Số phiếu này được cho là phản ánh đúng mức độ tín nhiệm đối với nhà lãnh đạo đang phải đối mặt với các cáo buộc tham nhũng.

Theo đó, thời gian qua, ông B.Netanyahu đã phải nỗ lực rất nhiều để thu hút sự ủng hộ của các cử tri, vốn đang hoài nghi với những bê bối của Thủ tướng tại vị lâu nhất ở Israel. Nếu không bảo vệ được vị trí đứng đầu nội các, ông B.Netanyahu sẽ tiếp tục phải đối mặt với nguy cơ đứng trước những phiên tòa hình sự. Theo nhận định của các nhà bình luận, trước thềm bầu cử, uy tín của Thủ tướng B.Netanyahu được cải thiện nhờ cách thức ứng phó với dịch Covid-19, đặc biệt là chiến dịch tiêm chủng nhanh chóng và việc mở cửa trở lại các hoạt động kinh tế – xã hội. Ngoài ra, Thủ tướng B.Netanyahu cũng nhận được sự đồng tình của dư luận trong việc cải thiện mối quan hệ với thế giới Arab thời gian qua, theo đó nâng cao vị thế của Israel trong khu vực cũng như trên trường quốc tế.

Theo luật pháp Israel, trước ngày 6-4, Tổng thống Reuven Rivlin sẽ chỉ định một đại diện, thường là ứng cử viên dẫn đầu cuộc bầu cử, đứng ra thành lập chính phủ. Đại diện này sẽ có 6 tuần để đàm phán thành lập một liên minh với ít nhất 61/120 ghế trong nghị viện. Nếu không đạt được thỏa thuận, Tổng thống sẽ chỉ định một đại diện khác. Nếu tiến trình này không kết thúc trước ngày 6-7-2021 thì một cuộc bầu cử mới sẽ tự động được xúc tiến.

Trong nỗ lực thành lập chính phủ liên hiệp, Thủ tướng B.Netanyahu đã điện đàm với lãnh đạo của 3 đảng cánh hữu vốn khẳng định cam kết tham gia liên minh do ông đứng đầu. Tuy nhiên, theo kết quả thăm dò, tổng số phiếu của đảng Likud cùng 3 đảng này cũng chỉ chiếm khoảng 53-54 ghế. Hiện, hy vọng đang dồn về phía đảng Yamina với khả năng giành được 7 ghế tại Quốc hội. Đây là đảng không có quá nhiều lập trường khác biệt với chính sách cầm quyền của Thủ tướng B.Netanyahu. Thế nhưng, thực tế nhiều lần chứng minh, trong quá trình đàm phán thành lập chính phủ, có không ít vấn đề nảy sinh làm lệch hướng kế hoạch đề ra.

Diễn biến trên chính trường Israel 2 năm qua cho thấy sự phân hóa sâu sắc giữa các đảng phái. Điều này khiến khả năng tập hợp liên minh trở nên vô cùng khó khăn. Quốc hội có tổng số 120 ghế nhưng đã có tới 39 đảng tham gia tranh cử. Theo Luật Bầu cử Israel, ngưỡng tối thiểu để một đảng “có chân” trong Quốc hội chỉ là 3,25% tổng số phiếu bầu. Số lượng đảng phái đăng ký bầu cử đông, trong khi không đảng nào uy tín vượt trội là nguyên nhân khiến số phiếu dàn trải. Trong các cuộc bầu cử gần đây, đảng có uy tín cao nhất cũng chỉ giành được khoảng trên 30 ghế, còn quá xa để có thể chạm mức quá bán.

Hiện tại, lãnh đạo các đảng ở Israel đều khẳng định sẽ đặt lợi ích đất nước lên hàng đầu để tránh phải tổ chức thêm một cuộc bầu cử nữa. Việc tổ chức 4 cuộc tổng tuyển cử trong vòng 2 năm đã gây ra những ảnh hưởng không nhỏ cho nền kinh tế của Israel và khiến niềm tin của người dân vào chính phủ rơi xuống mức thấp kỷ lục. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang gây thiệt hại nặng nề mọi mặt đời sống, xã hội, sự ổn định trên chính trường đang được hầu hết người dân Israel mong đợi sau thời gian dài sóng gió.

Theo Hanoimoi