Bảo đảm an toàn giao thông trên các tuyến đường cao tốc

Từ đầu năm 2024 đến nay, tình hình tai nạn giao thông trên cả nước vẫn có xu hướng tăng, với hơn 12.000 vụ, tăng gần 1.850 vụ so với cùng kỳ năm 2023, trong đó có nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra trên các tuyến đường cao tốc, gây thiệt hại về người và tài sản. Nguyên nhân của các vụ tai nạn giao thông xảy ra trên các tuyến đường cao tốc được xác định chủ yếu do lỗi của người điều khiển phương tiện không chấp hành các quy định về giao thông đường bộ nói chung và các quy định khi lưu thông trên các tuyến đường cao tốc nói riêng.

Khoảng 21 giờ ngày 2/7/2024, trên tuyến đường cao tốc Hà Nội-Hải Phòng tại khu vực gần nút giao Quốc lộ 37 ở xã Gia Khánh, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương xảy ra vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng giữa xe bồn chở xăng dầu và xe tải. Vụ va chạm mạnh đã tạo tiếng nổ lớn khiến đầu xe bồn tách khỏi bồn chứa, xăng tràn ra mặt đường, bốc cháy dữ dội.

Hậu quả khiến tài xế xe tải tử vong, tài xế xe bồn bị thương nặng được đưa đi bệnh viện cấp cứu, hai xe ô-tô bị hư hỏng nặng, giao thông bị ùn tắc nhiều giờ.

Trước đó, vào rạng sáng ngày 21/6/2024, xe khách 16 chỗ lưu thông trên đường cao tốc TP Hồ Chí Minh-Trung Lương (hướng đi TP Hồ Chí Minh), khi đến đoạn qua huyện Châu Thành (tỉnh Tiền Giang) xảy ra va chạm liên hoàn với xe tải và xe 7 chỗ. Vụ va chạm liên hoàn giữa 3 xe khiến 11 người bị thương, trong đó có gia đình người nước ngoài, trẻ em. Cả 3 phương tiện đều bị hư hỏng nặng. Theo nhận định ban đầu, ô-tô khách 16 chỗ không giữ khoảng cách an toàn và thiếu quan sát khi lưu thông đã va chạm vào đuôi ô-tô 7 chỗ làm xe này chuyển hướng va chạm tiếp vào ô-tô tải.

Theo các cơ quan chức năng, nguyên nhân của nhiều vụ tai nạn giao thông liên hoàn xảy ra trên đường cao tốc phần lớn do lỗi chủ quan như lái xe không tuân thủ quy định về phần đường, làn đường, giữ khoảng cách an toàn, báo hiệu khi chuyển làn, xin vượt, chạy quá tốc độ quy định.

Bên cạnh đó, Luật Giao thông đường bộ đã quy định cụ thể, chi tiết về việc dừng, đỗ trên đường cao tốc, tuy nhiên, nhiều lái xe vẫn không tuân thủ dẫn tới tai nạn.

Luật Giao thông đường bộ đã quy định cụ thể, chi tiết về việc dừng, đỗ trên đường cao tốc, tuy nhiên, nhiều lái xe vẫn không tuân thủ dẫn tới tai nạn.

Tối 10/3/2024, tại Km58 đường cao tốc Cam Lộ-La Sơn qua xã Phong Sơn, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế, tài xế Lê Hoàng Quân lái xe khách giường nằm (loại 2 chỗ ngồi, 44 chỗ nằm) chạy tuyến Nghệ An-Đồng Nai đã đâm vào phần đuôi xe tải do anh Phan Đình Thành (trú Thừa Thiên Huế) điều khiển. Hậu quả của vụ tai nạn khiến 2 vợ chồng trẻ là hành khách đi trên xe giường nằm tử vong tại chỗ, tám người khác trên xe khách bị thương, trong đó có 3 người bị thương nặng. Hai ô-tô bị hư hỏng nghiêm trọng.

Theo báo cáo của các cơ quan chức năng nguyên nhân vụ tai nạn do tài xế Lê Hoàng Quân đã không chú ý quan sát, điều khiển xe khách gây tai nạn giao thông. Tài xế ô-tô tải Phan Đình Thành cũng mắc lỗi khi đỗ xe chiếm một phần đường xe chạy mà không đặt báo hiệu nguy hiểm theo quy định.

Bên cạnh đó, mặc dù đã có quy định với mức xử phạt cao đối với hành vi đi ngược chiều đường trên cao tốc, nhưng nhiều lái xe vẫn cố tình vi phạm, gây nguy cơ mất an toàn giao thông.

Theo báo cáo của Cục Cảnh sát giao thông Bộ Công an, chỉ trong hai ngày 11 và 12/6/2024, lực lượng tuần tra kiểm soát trên tuyến cao tốc Nội Bài-Lào Cai đã xử lý 2 vụ lái xe ô-tô đi ngược chiều gây nguy cơ mất an toàn giao thông đối với xe đầu kéo mang biển kiểm soát 21C-092.XX kéo theo rơ-moóc mang biển kiểm soát 21R-004.XX chạy ngược chiều tại Km150, và ô-tô con biển kiểm soát 21A-117.XX di chuyển ngược chiều tại Km254+455. Lực lượng chức năng đã tiến hành xử phạt đối với các trường hợp vi phạm nêu trên.

Theo Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, đường cao tốc là loại đường có hệ số an toàn cao nhất trong số các loại đường, tai nạn giao thông trên cao tốc chỉ chiếm khoảng 1% trong tổng số các vụ tai nạn giao thông trên toàn quốc. Tuy nhiên, đây cũng là loại đường đặc thù với tốc độ xe lưu thông cao, do vậy người tham gia giao thông cần tuân thủ nghiêm các quy định khi lưu thông, chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt, như bảo đảm kiến thức và kỹ năng lái xe, sức khỏe và sự tỉnh táo tập trung, tình trạng phương tiện tốt, thu thập thông tin và có kế hoạch cho chuyến đi.

Đối với những người lái mới, xe mới, tuyến đường mới càng phải hết sức thận trọng. Khi tham gia giao thông trên các tuyến cao tốc, người điều khiển phương tiện phải luôn chủ động trau rèn và thực hành đúng các quy tắc giao thông, nhất là quy tắc giữ khoảng cách, tuân thủ tốc độ, các quy tắc khi vượt xe, chuyển làn, chuyển hướng, thắt dây an toàn, không sử dụng điện thoại, sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em. Tất cả các vi phạm quy tắc giao thông đều làm gia tăng rủi ro dẫn tới tai nạn.

Cũng theo Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, trên các tuyến cao tốc đều quy định tốc độ tối đa nhưng không có nghĩa là khuyến khích người điều khiển xe hướng tới mức tối đa. Người điều khiển phương tiện phải luôn làm chủ tốc độ để có thể kịp thời xử lý khi có tình huống xảy ra, bảo đảm giao thông an toàn.

Bên cạnh đó, cần tuân thủ nghiêm quy định thắt dây an toàn khi tham gia giao thông. Theo thống kê của cơ quan chức năng, thắt dây an toàn khi ngồi trên xe ô-tô có thể giảm tới 45% chấn thương nghiêm trọng và giảm tới 75% rủi ro tử vong. Trong khi đó, tỷ lệ thắt dây an toàn tại Việt Nam hiện còn khá thấp (dưới 20%).