Báo chí là người bạn, người thầy của tôi

LSO- Tôi bắt đầu tập viết báo từ những năm bảy mươi của thế kỷ 20, khi còn là một chiến sĩ trong quân đội. Bài viết đầu tiên của tôi được đăng là bài “Học tập Lê Mã Lương các chi đoàn K370 sôi nổi thi đua…”. Bài gửi đi rồi mà tôi cứ thấp thỏm mong đợi, như “mong mẹ về chợ”. Thật ra còn hơn thế. Nhưng chỉ ở mức độ khiêm tốn, nghĩa là, chỉ mong tòa soạn báo tin là đã nhận được bài và có vài lời khích lệ, động viên chứ đâu nghĩ đến chuyện được đăng. Vì tôi đã từng biết có những cộng tác viên viết đến bài thứ một trăm có lẻ mới được báo sử dụng.

Nói sao hết nỗi vui mừng khi nhận báo biếu có bài của tôi đăng trong đó. Dừng công việc đang làm, tôi mở báo tìm ngay bài của mình; đọc đi, đọc lại và so sánh với bản nháp, tìm những câu chữ cần sửa chữa để rút kinh nghiệm bài sau.

Đêm đó, tôi vui mừng không sao ngủ được. Nhiều người (nhất là đoàn viên thanh niên) chuyền tay nhau đọc bài của tôi – bài có nói nhiều về họ – bạn bè xúm lại khích lệ chúc mừng, có người cao hứng gọi tôi là “nhà báo”.

Tác giả đọc báo Lạng Sơn

Chiến tranh kết thúc, tôi được chuyển ngành về cơ quan văn hóa – thông tin; lại tiếp tục viết báo, công việc mà tôi say mê, yêu mến. Một anh bạn thân bảo: “Ông viết được báo, một phần là do ham đọc báo…”. Tôi thấy anh nói đúng với ý định tổng kết kinh nghiệm để rút ra bài học về viết báo của tôi.

Thật vậy, chưa bao giờ tôi sao nhãng đọc, học và làm theo báo. Nhờ tìm hiểu và học tập trên báo mà tôi thấm nhuần được quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách; pháp luật của Nhà nước…, nâng cao nhận thức tư tưởng, giúp tôi định hướng được suy nghĩ và hành động, biết nhìn nhận cuộc sống, đánh giá đúng sai.

Trong thực tiễn cuộc sống, tôi phát hiện ra điều hay, việc tốt cần phải biểu dương, thấy được điều dở, việc xấu cần phải phê phán. Việc biểu dương phê phán đó tốt nhất là đề cập trên mặt báo.

Ở Hữu Lũng quê tôi những năm gần đây xuất hiện nhiều gương người tốt việc tốt trên mọi lĩnh vực. Tôi đã viết bài biểu dương họ. Tuy chỉ là những việc bình dị nhưng cao quý, song họ đã góp phần xây dựng và phát triển những bản chất tốt đẹp của con người trong xã hội, thúc đẩy phong trào thi đua yêu nước trong nhân dân, làm đẹp thêm, lành mạnh thêm cho xã hội, khích lệ tinh thần vượt khó… góp phần xây dựng hình ảnh đẹp, tiêu biểu và phẩm chất đạo đức, trí tuệ con người Xứ Lạng.

Về tấm gương tập thể, tôi còn nhớ Báo Lạng Sơn số ra ngày 5/10/1979 đã đăng bài của tôi, nhan đề “Tổ quốc gọi, tuổi trẻ Hữu Lũng sẵn sàng có mặt”. Ngay sau khi có lời kêu gọi của Đảng và lệnh tổng động viên của Nhà nước, (chống quân phản động bành trướng Trung Quốc tháng 2 năm 1979), lập tức hàng chục cuộc mít tinh tuần hành biểu dương lực lượng đã được tổ chức ở các cơ sở đoàn trong toàn hyện, biểu thị trách nhiệm của tuổi trẻ Hữu Lũng đối với đất nước và đề ra nhiệm vụ của mình trong lúc này … Trong 1400 lá thư có 612 lá viết bằng máu với lời lẽ tha thiết mong muốn được lên đường đánh giặc ngay. Tôi rất xúc động được chứng kiến sự kiện này và viết bài để ca ngợi họ, được Báo Lạng Sơn sử dụng ngay.

Bắt đầu từ những tin vắn, truyện nhỏ, gương người tốt việc tốt, bút ký…, tôi nghiên cứu kỹ nguyên tắc viết báo từng thể loại trên báo chí. Đọc cho người xung quanh nghe để họ nhận xét và góp ý. Sau đó, tôi sửa chữa rồi viết lại và gửi đi. Đến nay, tôi đã có hàng trăm tin bài được đăng, sử dụng trên các báo, tạp chí, trên sóng phát thanh của Trung ương và địa phương.

Bây giờ tôi cũng thấy nghề viết báo không phải là dễ chút nào, nó cũng thật truân chuyên, vất vả vô cùng. Để có được một bài viết hay, sát thực không những đòi hỏi người viết phải có trình độ nghiêp vụ nhất định, mà còn phải đi thực tế để nắm bắt tình hình, thu thập số liệu, sau đó lại phải viết đi, viết lại, chỉnh sửa nhiều lần sao cho bài viết đạt yêu cầu và để người đọc không chê là khô cứng, là “không có hồn”.

Tôi cũng biết, để có được một bài báo hay, đẹp và đúng thời gian, đáp ứng được nhu cầu bạn đọc thì từ các đồng chí lãnh đạo tòa soạn đến các phóng viên, cán bộ, phòng vi tính, xưởng in phải tốn rất nhiều công sức, trí tuệ và cả trái tim, nhiệt huyết của mình. Thế mới biết và thông cảm với các anh các chị nhiều lắm.

Chức năng của báo là thông tin nên bài viết càng giàu lượng thông tin mới tốt, không văn vẻ sáo rỗng, cần phải trung thực và chính xác. Còn cách viết thì tựa hồ như người nấu ăn, cũng thực phẩm, gia vị ấy nhưng có kỹ thuật, khéo chế biến thì ngon ai cũng thích ăn, còn vụng xào xáo thi dở, chẳng ai ngó tới. Nhờ ham đọc báo mà tôi học được cách viết báo.

Cùng với việc học tập ở trường và đọc báo, viết báo, tôi nâng cao được nhận thức tư tưởng, quan điểm lập trường và năng lực hành động thực tiễn. Báo đã giúp tôi vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành mọi nhiệm vụ của một quân nhân khi còn tại ngũ, một cán bộ Nhà nước khi chuyển ngành, một công dân từ ngày về hưu, chẳng những thế mà còn không lạc hậu về thời cuộc.

TRƯƠNG THỌ (Thị trấn Hữu Lũng)