Bán hàng qua mạng xã hội: Cần một cơ chế quản lý

LSO- Theo “xu thế chung”, tại Lạng Sơn cũng xuất hiện tràn lan những tài khoản bán hàng trên mạng xã hội. Từ việc sử dụng mạng xã hội để chia sẻ, kết nối, nay mạng xã hội còn trở thành “nơi buôn bán”. Mặc dù phát triển như vũ bão nhưng hình thức kinh doanh này lại chưa có sự giám sát, quản lý chặt chẽ từ các cơ quan chức năng, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho cả người bán lẫn người mua…

“Thế giới ảo” đem lại nguồn thu thật

Thời gian qua, mạng xã hội đã trở thành công cụ để những “thương nhân online” sử dụng với mục đích buôn bán. Chị M.T.H (xã Hoàng Việt, huyện Văn Lãng) cho biết: Do không có điều kiện mở cửa hàng và chỉ có dưới 10 triệu tiền vốn, tôi lựa chọn hình thức bán hàng qua mạng xã hội facebook (FB) gần 2 năm nay. FB hỗ trợ nhiều tiện ích cho một “cửa hàng” online, tôi chỉ cần truy cập địa chỉ www.facebook.com và dễ dàng lập được tài khoản chỉ trong vài phút, sau đó kết bạn với nhiều người dùng rồi đăng ảnh mặt hàng và tương tác trực tiếp với bạn bè và những người dùng FB khác để bán hàng. Sau khi thỏa thuận xong về hàng hóa và phương thức thanh toán (chuyển khoản hoặc trả sau khi nhận hàng), tôi đặt hàng với nhà cung cấp và khi hàng về thì chuyển tới người mua. Hằng tháng, thu nhập của tôi trung bình từ 5 – 10 triệu đồng.

Người dân lựa chọn mặt hàng thời trang trên mạng xã hội Facebook

Có lẽ, chưa khi nào việc buôn bán lại trở nên dễ dàng đến vậy. Bởi người bán không mất chi phí thuê địa điểm, không mất vốn hoặc rất ít vốn, không cần nộp thuế, đăng ký kinh doanh, không chịu sự kiểm tra về nguồn gốc, chất lượng hàng hóa… còn người mua chỉ cần “lướt” mạng và lựa chọn mặt hàng dựa trên mẫu mã, thông số, giá cả được cung cấp và thỏa thuận qua mạng. Việc kinh doanh qua mạng xã hội đem lại mức thu nhập đa dạng tùy theo “duyên” bán hàng của mỗi người. Cũng từ sự phát triển của hình thức bán hàng qua mạng, hàng loạt các công ty cung cấp dịch vụ giao hàng đã ra đời làm cầu nối giữa người bán và người mua.

Tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm

Tiện ích là vậy nhưng từ thực tế các hoạt động trên cũng đặt ra những vấn đề cần lưu tâm, đặc biệt là cần có cơ chế quản lý chặt chẽ, hiệu quả. Bà Triệu Kim Chi, Trưởng phòng Quản lý Thương mại, Sở Công thương cho biết: Do tài khoản mạng xã hội FB dễ lập, dễ xóa, chưa có minh chứng khẳng định chủ thể là chủ tài khoản nên rất khó cho công tác giám sát hoạt động thương mại theo hình thức này. Việc quản lý các cá nhân, cơ sở kinh doanh qua mạng xã hội gây lúng túng cho chúng tôi bởi chưa có văn bản pháp luật nào quy định về vấn đề này.

Chị T.T.L (thị trấn Lộc Bình, huyện Lộc Bình) chia sẻ: Tôi thường xuyên phải trông cửa hàng kinh doanh ở nhà, ít có thời gian đi mua sắm. Trung bình 2 lần mỗi tháng, tôi đặt mua mỹ phẩm, quần áo qua FB, Zalo… Khi thì được mặt hàng ưng ý nhưng cũng không ít lần lâm vào tình trạng dở khóc dở cười bởi hình ảnh trên mạng một đằng, sản phẩm thực tế một nẻo. Liên lạc cho người bán thì họ tìm nhiều lý do để giải thích, vì không muốn đôi co nên tôi đành chấp nhận. Cùng đó, người mua cũng đối mặt với nguy cơ mua phải hàng nhái, hàng giả và kém chất lượng bởi không được “mắt thấy, tay cầm” và kiểm tra.

Không chỉ người mua, ngay cả người bán nhiều khi cũng gặp phải những tình huống rủi ro. Chị M.T.H (xã Hoàng Việt, huyện Văn Lãng) cho biết thêm: Có khách đặt và lựa chọn hình thức trả tiền khi nhận hàng, nhưng khi người giao hàng mang tới thì lại chối không nhận làm tôi vừa mất tiền hàng, vừa mất tiền phí giao hàng hoàn lại.

Ông Vũ Hồng Trung, Quyền Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 7, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh cho biết: Nhận biết nguy cơ tràn lan những mặt hàng giả, kém chất lượng qua thương mại điện tử, đặc biệt là hình thức bán hàng trên mạng xã hội, năm 2017 chúng tôi tiến hành tuyên truyền miệng tại một số cơ sở kinh doanh sử dụng hình thức bán hàng này; tuy nhiên chưa tiến hành kiểm tra và xử phạt. Từ đầu năm 2018 đến nay, chúng tôi đã tiến hành kiểm tra một cơ sở kinh doanh bán hàng qua FB và xử phạt hành chính do có hành vi bán hàng giả, hàng không có nguồn gốc xuất xứ. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường kiểm tra đột xuất, yêu cầu ký cam kết và xử lý nghiêm cơ sở kinh doanh qua mạng nếu có dấu hiệu vi phạm.

HOÀNG NHƯ