"Bài toán" Covid-19 tại Mỹ trong những dịp nghỉ lễ cuối năm

Khi người dân tại Mỹ chuẩn bị đón Lễ Tạ ơn (ngày 26-11) và các dịp lễ khác trong những ngày cuối năm, nước này liên tục phá vỡ kỷ lục về số ca mắc Covid-19 tính theo ngày. Các cơ quan y tế và chuyên gia chăm sóc sức khỏe đặc biệt bày tỏ quan ngại về nguy cơ mà người dân nước này phải đối mặt trong những lần di chuyển và tụ tập.

Theo số liệu của Đại học Johns Hopkins, tính đến ngày 22-11, Mỹ ghi nhận hơn 12,2 triệu người mắc và hơn 256 nghìn người tử vong do Covid-19. Mỹ hiện là quốc gia đứng đầu “bảng xếp hạng” Covid-19 của thế giới.

Số ca bệnh trên thực tế có thể nhiều hơn số liệu thống kê

Giáo sư về y học cấp cứu Esther Choo của Đại học Sức khỏe và Khoa học Oregon cho rằng, tổng số ca bệnh tại Mỹ trên thực tế có thể sẽ cao hơn nhiều so với số ca bệnh đã được xác nhận do không có đủ xét nghiệm. Bà Choo bày tỏ đặc biệt quan tâm đến tốc độ gia tăng nhanh chóng của các ca mắc mới.

Theo Giáo sư Choo, có quá nhiều bang có tỷ lệ xét nghiệm dương tính vượt ngưỡng 20%. Trong khi đó, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo các chính phủ không nên mở cửa trở lại cho đến khi đưa tỷ lệ dương tính về mức từ 5% trở xuống trong vòng 14 ngày.

Tính đến Chủ nhật vừa qua, chỉ có sáu bang, gồm Vermont, Hawaii, Maine, New York, Massachusetts và New Hampshire, cùng với quận Columbia, đáp ứng được tiêu chuẩn của WHO. Trong 44 bang còn lại, một số bang có tỷ lệ dương tính vượt ngưỡng 40%, gồm Wyoming, South Dakota, Iowa và Idaho.

Dù tháng 11 chưa kết thúc, nhưng từ đầu tháng này đến nay, nước Mỹ đã ghi nhận số ca mắc Covid-19 mới nhiều hơn tất cả các tháng khác kể từ khi đại dịch bùng phát. Theo dữ liệu của Đại học Johns Hopkins, từ ngày 1 đến 22-11, Mỹ có thêm hơn ba triệu ca mắc Covid-19, tương đương 25% tổng số ca mắc tại nước này.

Chương trình xét nghiệm Covid-19 được đẩy mạnh, song nó không có cùng tốc độ với sự gia tăng số ca bệnh mới. Số liệu của Đại học Johns Hopkins cho thấy, số ca mắc mới tính theo ngày tính đến cuối vừa qua tăng 25% so với tuần trước đó. Tuy nhiên, theo Dự án Truy vết Covid, số xét nghiệm chỉ tăng 14,55%.

“Tỷ lệ dương tính quá cao có thể cho thấy rằng bang đó chỉ làm xét nghiệm cho ca bệnh nặng nhất, những người cần được chăm sóc y tế, và không tạo ra một mạng lưới đủ rộng để biết virus (SARS-CoV-2) lây lan như thế nào trong cộng đồng của mình”, Đại học Johns Hopkins đánh giá.

Thực tế cho thấy, các đợt bùng phát số ca mắc mới đều dẫn tới tình trạng nhiều người phải nhập viện hơn và có thêm nhiều ca tử vong vào những tuần tiếp đó.

Hệ thống bệnh viện bị quá tải

Theo Dự án Truy vết Covid, ít nhất 83.227 người bệnh Covid-19 nhập viện trong ngày thứ Bảy tuần trước, đánh dấu 12 ngày Mỹ liên tiếp lập kỷ lục về số người nhập viện do Covid-19. Khi con số này liên tục phá vỡ kỷ lục cũng là lúc hệ thống y tế của Mỹ phải chịu sức ép rất lớn và những người bệnh không mắc Covid-19 có nguy được chăm sóc y tế ít hơn.

Phó Chủ tịch phụ trách chất lượng và an toàn cho người bệnh của Hiệp hội Bệnh viện Mỹ, bà Nancy Foster cho biết, ít nhất 24 lãnh đạo bệnh viện đã cảnh báo Hiệp hội về việc thiếu nhân lực.

Trong bối cảnh các lễ hội cuối năm sắp đến và các cuộc sum họp, tụ tập trong nhà diễn ra nhiều hơn do thời tiết lạnh, giới chuyên gia y tế cảnh báo tình trạng lây nhiễm, nhập viện và tử vong sẽ trở nên trầm trọng hơn trước khi “hạ nhiệt”.

Bác sĩ về y học cấp cứu Megan Ranney đưa ra lời khuyên: “Hãy nghĩ đến nơi loại virus này có thể lây lan. Đó là môi trường trong nhà, không có khẩu trang và trong thời gian dài. Đó chính là những gì sẽ diễn ra trong dịp lễ Tạ ơn. Nếu chỉ 1% trong 50 triệu người di chuyển trong dịp lễ này làm lây lan hoặc nhiễm virus, chúng ta sẽ có thêm 500 nghìn ca bệnh trên khắp cả nước. Năm nay là năm ở yên trong nhà. Nếu bạn buộc phải gặp gỡ mọi người, bạn chỉ nên gặp gỡ bên ngoài và giữ khoảng cách an toàn. Bởi vì bạn không biết ai mắc bệnh”.

Kế hoạch ứng phó dịch bệnh trong các dịp lễ cuối năm

Trước đà bùng phát chưa từng có của số ca bệnh mới, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đã ban bố hướng dẫn từ giữa tuần vừa qua, kêu gọi người dân không đi du lịch trong dịp Lễ Tạ ơn. Hướng dẫn mới của CDC cho biết, hơn 50% số ca mắc Covid-19 nhiễm virus từ những người không có triệu chứng mắc bệnh.

Do có nhiều người muốn làm xét nghiệm trước dịp Lễ Tạ ơn và có thêm nhiều người mắc Covid-19 cho nên bên ngoài nhiều trung tâm xét nghiệm Covid-19 trên khắp nước Mỹ xuất hiện những dòng người xếp hàng dài để chờ làm xét nghiệm. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm âm tính không đồng nghĩa với sự an toàn tuyệt đối khi người dân gặp gỡ bạn bè và gia đình.

Người đứng đầu chương trình vaccine phòng Covid-19 của Mỹ, ông Moncef Slaoui vừa cho biết, ngày 11-12 là thời gian sớm nhất người Mỹ có thể được tiêm những liều vaccine đầu tiên. “Kế hoạch của chúng tôi là có thể vận chuyển vaccine đến các địa điểm tiêm chủng trong vòng 24 giờ sau khi vaccine được phê chuẩn”, ông Slaoui chia sẻ.

Tuy nhiên, các chuyên gia về sức khỏe của Mỹ dự báo, ngay cả trong trường hợp một loại vaccine ngừa Covid-19 nhận được sự phe chuẩn của Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA), phần lớn người dân nước này có thể chưa được tiêm vaccine cho đến mùa xuân và mùa hè năm 2021.

Do đó, hành động của mỗi người sẽ quyết định tính mạng của hàng chục nghìn con người sẽ được bảo vệ hay mất đi trong lúc chờ vaccine ngừa Covid-19. Hiệp hội Bệnh truyền nhiễm của Mỹ khẳng định, các biện pháp như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, duy trì giãn cách xã hội và hạn chế quy mô các cuộc tụ tập vẫn đóng vai trò thiết yếu đối với sự an toàn của người dân trong bối cảnh đại dịch diễn biến phức tạp và khó lường.