ASEAN: Xuất khẩu khởi sắc, triển vọng phục hồi kinh tế lạc quan

Ngân hàng Phát triển châu Á dự báo tổng sản phẩm quốc nội của khu vực Đông Nam Á sẽ tăng 5,1% trong năm 2022, cao hơn so với mức ước tính 3% cho năm 2021.

Các nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) dường như đã sẵn sàng để tiếp tục phục hồi kinh tế trong năm 2022, sau sự tàn phá của đại dịch COVID-19 từ năm 2020, với hoạt động xuất khẩu tăng nhanh chóng góp phần thúc đẩy sự phục hồi này.

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của khu vực Đông Nam Á sẽ tăng 5,1% trong năm 2022, cao hơn so với mức ước tính 3% cho năm 2021, khi đại dịch COVID-19 buộc nhiều nhà máy sản xuất tại một số nước trong khu vực như Malaysia ngừng hoạt động trong mùa Hè 2021, góp phần gây ra sự hỗn loạn cho chuỗi cung ứng toàn cầu.

Sự phục hồi kinh tế của các nền kinh tế Đông Nam Á có thể sẽ thúc đẩy các ngân hàng trung ương khu vực, vốn chủ yếu giữ nguyên lãi suất trong năm ngoái, chuyển sang thắt chặt chính sách tiền tệ. Ngoài ra, các đợt tăng lãi suất dự kiến của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) trong năm 2022 cũng sẽ gây thêm áp lực giảm giá đối với các đồng tiền trong khu vực này, buộc họ phải thắt chặt chính sách.

Tuy nhiên, mối đe dọa dai dẳng của đại dịch, bao gồm sự xuất hiện của biến thể mới Omicron có khả năng lây lan nhanh, sẽ làm phức tạp thêm “bài toán” mà các ngân hàng trung ương phải đối mặt.

Xuất khẩu ở một số nền kinh tế lớn nhất trong khu vực Đông Nam Á đang tăng nhanh. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu của Malaysia trong tháng 11/2021 đã tăng 32% so với cùng kỳ năm 2020, lên 112,2 tỷ ringgit (26,9 tỷ USD), sau khi phá kỷ lục hàng tháng ghi nhận vào tháng 10.

Dữ liệu thương mại cho thấy, sự tăng trưởng mạnh mẽ trong các sản phẩm điện và điện tử, chiếm gần 40% tổng sản lượng xuất khẩu của nước này, cùng với đó là các sản phẩm dầu mỏ và hóa chất.

Wong Siew Hai, chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp bán dẫn Malaysia, dự báo rằng lĩnh vực này sẽ có điều kiện phát triển tốt hơn nữa vào năm 2022, đồng thời lưu ý rằng các trận lũ lụt gần đây ở nước này có tác động rất hạn chế đến hoạt động xuất khẩu.

Trong khi đó, kim ngạch xuất khẩu của Singapore đã tăng 24,2% trong tháng 11/2021, mức tăng lớn nhất trong khoảng một thập kỷ qua. Tỷ lệ tiêm chủng tăng và số ca mắc mới giảm đã giúp hoạt động kinh tế bình thường trở lại ở nhiều quốc gia.

Công ty dịch vụ tài chính Maybank Kim Eng lập luận rằng, nguy cơ phong tỏa xã hội đã giảm xuống ở Đông Nam Á và cho biết năm 2022 sẽ là năm khu vực này phải “sống chung với virus SARS-CoV-2.”

Với bức tranh kinh tế dự kiến sẽ cải thiện, các ngân hàng trung ương tại Đông Nam Á, từng phải cắt giảm lãi suất vào năm 2020 trong bối cảnh đại dịch và duy trì mức lãi suất đó vào năm 2021, đang xem xét thay đổi hướng đi.

Thêm vào đó, để kiềm chế tình trạng mất giá, các ngân hàng trung ương Đông Nam Á có thể cần tăng lãi suất để thu hẹp khoảng cách với các nền kinh tế tiên tiến. Các nhà kinh tế ngày càng kỳ vọng việc tăng lãi suất sẽ diễn ra ở các nền kinh tế lớn trong nửa cuối năm 2022.

Ngân hàng United Overseas Bank có trụ sở tại Singapore dự đoán các nước gồm Indonesia, Malaysia, Philippines và Thái Lan sẽ tiến hành nâng lãi suất trong năm nay.

Singapore đã bắt đầu thắt chặt chính sách tiền tệ tương đối sớm vào tháng 10/2021, bằng cách điều chỉnh biên độ mà đồng tiền của họ được phép dao động và có thể thực hiện động thái tương tự một lần nữa vào tháng 4/2022.

Tuy nhiên, các kịch bản về chính sách tiền tệ và kỳ vọng tăng trưởng này có thể bị thay đổi nếu biến thể Omicron kéo dài thời gian hoành hành. Đông Nam Á có ít ca nhiễm biến thể này hơn các quốc gia phương Tây, nhưng nhiều quốc gia đã buộc phải áp dụng các biện pháp hạn chế như đình chỉ hoạt động du lịch không có kiểm dịch.

Sự phục hồi chậm chạp của ngành du lịch đã cản trở tăng trưởng của các nền kinh tế khu vực Đông Nam Á vào năm 2021, và việc chậm mở cửa trở lại du lịch xuyên biên giới có thể làm giảm phẩn nào việc họ hưởng lợi từ gia tăng xuất khẩu trong năm nay.

ADB dự đoán lạm phát ở Đông Nam Á trong năm nay ở mức trung bình 2,5%, khá “khiêm tốn” so với các khu vực khác trên thế giới, cho thấy đây sẽ không phải là yếu tố chính trong các quyết định của ngân hàng trung ương./.