Anh: Bầu Thủ tướng mới trước 28/10

Ủy ban 1922 của đảng Bảo thủ Anh, cơ quan giám sát việc bầu lãnh đạo đảng, ngày 20/10 thông báo việc bầu chọn người thay thế bà Liz Truss làm Chủ tịch đảng Bảo thủ và thủ tướng mới sẽ phải hoàn tất trước ngày 28/10, tức là trước khi công bố báo cáo tài chính vào ngày 31/10 tới.

Thông báo trên được Chủ tịch Ủy ban 1922, ông Graham Brady đưa ra sau khi bà Truss thông báo từ chức.

Ngày 20/10, Thủ tướng Anh Liz Truss đã thông báo từ chức Chủ tịch đảng Bảo thủ sau 6 tuần tại vị. Trong phát biểu của mình, bà Truss nêu rõ: “Tôi thừa nhận rằng vì tình hình hiện nay, tôi không thể tiếp tục cương vị được đảng Bảo thủ bầu ra. Vì vậy, tôi đã thông báo với Nhà Vua về việc từ chức lãnh đạo đảng”. Bà cũng cho biết thêm rằng cuộc bầu chọn lãnh đạo mới sẽ diễn ra trong tuần tới.

Trước đó cùng ngày, theo TTXVN, người phát ngôn Văn phòng Thủ tướng cho biết bà Truss đã thừa nhận ngày 19/10 là “một ngày khó khăn” sau khi xảy ra cảnh hỗn loạn bên trong Quốc hội và việc Bộ trưởng Nội vụ Suella Braverman từ chức, song muốn chính phủ tập trung vào những vấn đề ưu tiên.

Vị trí Thủ tướng Anh của bà Liz Truss đã bị lung lay kể từ lúc Bộ trưởng Tài chính khi đó là ông Kwasi Kwarteng bị sa thải. Sự xáo trộn của Nội các Anh diễn ra giữa lúc thị trường phản ứng dữ dội sau khi ông Kwarteng công bố kế hoạch cắt giảm thuế trị giá 45 tỷ bảng (50 tỷ USD) mà chưa giải thích rõ làm cách nào để bù đắp cho nguồn thu ngân sách sụt giảm vì những biện pháp cắt giảm thuế này.

Sau đó, tân Bộ trưởng Tài chính Jeremy Hunt ngày 17/10 tuyên bố đảo ngược gần như toàn bộ kế hoạch giảm thuế của người tiền nhiệm, đồng thời xem xét lại chính sách giá nhiên liệu. Việc chính phủ sau đó đảo ngược các biện pháp giảm thuế trên đã khiến nỗ lực bảo toàn vị trí Thủ tướng của bà Truss càng khó khăn.

Với thời gian cầm quyền chỉ 6 tuần, bà Truss là Thủ tướng tại vị trong thời gian ngắn nhất trong lịch sử Vương quốc Anh.

Cuộc đua vào “ghế nóng”

Tờ The Times của Anh ngày 20/10 đưa tin cựu Thủ tướng Boris Johnson có thể tham gia tranh cử Chủ tịch đảng Bảo thủ để thay thế bà Liz Truss. Trong khi đó, tờ Telegragh cùng ngày đưa tin cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak “chắc chắn” sẽ ra tranh cử chiếc ghế nóng này.

Theo kế hoạch, cuộc bầu chọn người kế nhiệm bà Truss sẽ phải tổ chức trước ngày 28/10, tức trước khi công bố báo cáo tài chính vào ngày 31/10 tới.

Trong khi đó, lãnh đạo Công đảng Anh, ông Keir Starmer đề nghị tổ chức tổng tuyển cử ngay lập tức.

Phát biểu trên đường đến Bỉ dự Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU), Thủ tướng Ireland, ông Micheal Martin kêu gọi Anh cần sớm tìm người thay thế bà Truss để bảo đảm ổn định chính trị và tài chính. Ông Martin nhấn mạnh “sự ổn định rất quan trọng”, đồng thời bày tỏ “hy vọng Anh sẽ sớm chọn ra người kế nhiệm để ổn định tình hình trong bối cảnh các vấn đề địa chính trị lớn mà châu Âu đang đối mặt”.