750 đơn vị nợ quỹ Bảo hiểm xã hội gần 31 tỷ đồng

Tính đến hết tháng 9-2010, số tiền mà Công ty TNHH công nghệ bảo trì và dịch vụ tổng hợp ngoài khơi Amanda (Amigos), Khu công nghiệp Đông Xuyên, còn nợ BHXH tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu hơn 1,6 tỷ đồng. Do công ty đã ngừng hoạt động, không thanh toán nên ngày 19-10-2010, BHXH tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu quyết định khởi kiện công ty ra tòa. Ngày 22-12-2010, BHXH có đơn yêu cầu cơ quan thi hành án địa phương vào cuộc, giúp thu hồi khoản nợ hơn 1,6 tỷ đồng, nhưng phía cơ quan thi hành án chỉ biết “lắc đầu”, bởi tất cả tài sản của doanh nghiệp này đều đã được thế chấp tại một ngân hàng nước ngoài và một công ty tài chính có trụ sở tại Việt Nam.

Theo anh Ngọc Thanh Dũng, Trưởng phòng Nghiệp vụ – Cục Thi hành án tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, hầu hết các doanh nghiệp bị khởi kiện đều gặp khó khăn về tài chính. Nhiều doanh nghiệp không còn tài sản để thi hành án hoặc tài sản đã bị tẩu tán khiến cơ quan thi hành án gặp khó khăn. Điển hình như doanh nghiệp tư nhân Tam Thánh, được thành lập năm 2008 trên cơ sở Công ty cổ phần Đầu tư thương mại Kiến Hưng (công ty này bị phá sản do làm ăn thua lỗ), tính đến ngày 31-8-2009 còn nợ BHXH tỉnh gần 1,3 tỷ đồng. Ngày 30-11-2010, TAND thị xã Bà Rịa (Bà Rịa – Vũng Tàu) có bản án dân sự sơ thẩm số 01/2010/DSST yêu cầu doanh nghiệp Tam Thánh phải trả số nợ trên cho BHXH tỉnh. Ngày 22-12-2010, BHXH có đơn yêu cầu thi hành án. Tuy nhiên, trên thực tế, doanh nghiệp này đã giải thể từ năm 2009, toàn bộ máy móc nhà xưởng đều đi thuê của doanh nghiệp khác. Không còn cách nào khác, Chi cục Thi hành án thị xã Bà Rịa phải “nhờ” Thi hành án TP Hồ Chí Minh xác minh các điều kiện thi hành án của ông Trầm Triệu Nam, Giám đốc doanh nghiệp, hiện cư trú trên địa bàn thành phố. Vụ việc sẽ còn kéo dài và hành trình đòi quyền lợi cho hàng trăm lao động trong doanh nghiệp Tam Thánh, cũng như trong nhiều doanh nghiệp khác, vẫn trở nên vô vọng.

Theo Phó Giám đốc BHXH tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Đặng Hồng Tuấn, con số hơn 750 đơn vị nêu trên được xác định theo tiêu chí nợ BHXH từ ba tháng trở lên. Số thực tế cao hơn rất nhiều và số nợ tính đến hết tháng 10-2011 phải tới gần 100 tỷ đồng. Việc các doanh nghiệp nợ BHXH đã ảnh hưởng lớn đến quyền lợi hợp pháp của người lao động, đến chính sách an sinh xã hội của Nhà nước. Tuy nhiên, việc kiểm tra, đôn đốc các đơn vị thực hiện BHXH hiện đang gặp khó khăn do nhiều doanh nghiệp không có địa chỉ rõ ràng hoặc cố tình “quên” không ký vào biên bản nhận nợ. Ông Tuấn cũng cho biết, trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu hiện có hàng trăm doanh nghiệp không có địa chỉ rõ ràng. “Rất nhiều lần chúng tôi gửi thư cho các doanh nghiệp để nhắc nhở về việc đóng BHXH cho người lao động nhưng không thể liên lạc được. Gửi qua đường bưu điện phía bưu điện cũng trả về”. Đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng thừa nhận những bất cập trong công tác “hậu kiểm” của đơn vị mình.

Trước tình trạng trên, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế tỉnh tập trung rà soát tình trạng hoạt động và địa chỉ cụ thể của tất cả các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, phối hợp các ngành chức năng có kế hoạch xử lý nghiêm các doanh nghiệp cố tình chây ỳ trong việc đóng BHXH cho người lao động. Tuy nhiên, một nguyên nhân quan trọng khiến một số doanh nghiệp coi thường pháp luật, lơ là trong việc đóng BHXH cho người lao động, là do mức phạt lãi suất chậm nộp BHXH hiện nay thấp hơn nhiều so với lãi suất ngân hàng. Bên cạnh đó, trước đây, nếu nợ BHXH, doanh nghiệp có thể bị tước quyền sử dụng có thời hạn hoặc không thời hạn các loại giấy phép nhưng kể từ tháng 10-2010 đến nay, quy định đó không còn được thực hiện.