6 món cơm ba miền nên thử

Cơm không chỉ là đồ ăn hàng ngày mà ở nhiều nơi còn là đặc sản địa phương được nhiều du khách ưa chuộng.

Cơm lam là món ăn không thể thiếu trong bữa cơm hàng ngày của người dân miền núi Tây Bắc. Là sự kết hợp độc đáo giữa nếp, nứa, củi, lửa, cơm lam được nướng trong ống tre, ống nứa với nguyên liệu là gạo nếp nương.

Khi thưởng thức cơm lam, thực khách sẽ dùng dao bóc tách lớp vỏ bên ngoài của ống cho tới khi gặp các lớp màng lụa mỏng màu trắng bọc lấy cơm, dài thành khúc đúng bằng chiều dài ống nứa. Sẽ là một trải nghiệm lạ khi bẻ khúc cơm thành miếng và cảm nhận độ dai dai, mềm mịn của lớp màng lụa mỏng hòa quyện trong từng hạt cơm. Hương vị núi rừng thấm đẫm, hòa trộn trong ống cơm lam nhỏ xinh, vị dẻo thơm của thứ nếp nương, ngọt dịu của nước cốt dừa hòa quyện nhịp nhàng lay động mọi giác quan.

Cơm lam chấm muối vừng. Ảnh: Hồng Hà

Thưởng thức cơm lam đúng điệu là phải dùng với gà đồi nướng, bò nướng ống tre và cảm nhận độ mằn mặn, bùi bùi của muối vừng giã nhỏ chấm ăn kèm. Nếu một lần lên Tây Bắc trong tiết trời se lạnh, hãy cùng bạn bè ngồi quanh bếp lửa, nhâm nhi rượu cần và thưởng thức món cơm lam trứ danh đất Bắc.

Cơm cháy Ninh Bình được công nhận là món ngon kỷ lục châu Á trong danh sách 10 món đặc sản nổi tiếng của Việt Nam. Để chế biến cơm cháy cần trải qua nhiều công đoạn cầu kỳ, từ cách chọn gạo phải là gạo nếp Hương, hạt tròn và trong; nấu trong nồi gang, cho đến dùng than củi để nấu; phải chăm chút để lửa thật đều để tạo cháy ở khắp đáy nồi và đặc biệt lưu ý không để cháy chỗ dày, chỗ mỏng. Cơm cháy lấy ra xong phải phơi hai ba nắng hoặc sấy khô, rồi đem bọc kín trong túi nilon dùng dần, khi ăn mới đem chiên giòn.

Cơm cháy chà bông. Ảnh: tramfoods.com

Cơm cháy sẽ mang hương vị hoàn hảo nếu được dùng với thức ăn đi kèm, đặc biệt là nước xốt làm từ thịt bò, thịt dê hoặc tim, cật xào với hành tây, nấm rơm, cà rốt và cà chua tạo màu, thêm chút bột dong để đủ độ sánh, thơm mùi mỡ hành béo ngậy. Nước xốt ăn kèm sẽ giúp cơm mềm, hòa quyện trong vị cay, sánh quyện hấp dẫn. Cơm cháy thuờng được dùng với các món từ thịt dê núi và rượu Kim Sơn, hội tụ đủ hương vị vùng miền. Khi trời lạnh, bạn có thể thưởng thức món cơm cháy chà bông, còn mùa hè, cơm cháy kèm nước xốt dẻo thơm là lựa chọn hoàn hảo cho thực đơn ngày nắng.

Cơm hến giống như một món trộn với những nguyên liệu phong phú mà giản dị. Cơm nguội được đánh tơi, nấu từ thứ gạo ngon nên vẫn mềm dẻo. Những con hến bé xíu được trộn với cơm, ăn kèm là các loại rau như xà lách, húng thơm, hoa chuối, khế chua, rau răm…thêm đậu phộng rang vàng nguyên vỏ, một vài lát da heo chiên phồng, hành phi và cuối cùng là mắm ruốc Huế. Tất cả đều để nguội duy có nước hến luôn được giữ nóng hổi để sau khi trộn các thành phần, chan vào là sẽ có ngay món cơm cay giòn, đúng vị.

Cơm hến đậm đà xứ Huế. Ảnh: Quế Lan

Cơm hến thường được ăn với ớt thật cay đúng như khẩu vị của người dân xứ Huế. Vị đậm đà của mắm ruốc, chua chua của khế dậy mùi rau thơm, vị béo ngậy của da heo chiên hòa quyện cùng nước hến luôn được giữ nóng để món cơm mang hương vị đậm đà, chân quê đầy quyến rũ.

Được biết tới là món ăn quen thuộc của phố cổ, cơm gà Hội An đặc biệt hấp dẫn du khách với hạt cơm dẻo, săn, được trộn cùng nước nghệ. Gà được chọn để chế biến là loại gà ta, thịt chắc nhưng mềm, da mỏng và thơm. Khi bày ra đĩa, đầu bếp thường đặt gà xé phay lên mặt cơm, kèm theo một ít rau thơm Trà Quế, hành tây, dưa góp, bên cạnh là các gia vị ăn kèm như tương ớt Hội An, xì dầu, tỏi ớt…

Cơm gà Hội An. Ảnh: Hồng Hà

Khi thưởng thức cơm gà Hội An, bạn sẽ luôn cảm nhận được hương vị mặn mà, cay cay rất riêng trong bức tranh đầy màu sắc ấy. Màu vàng tươi của từng hạt cơm, đượm màu hồng nhạt của thịt gà xé, hòa quyện với sắc hồng, trắng, một góc xanh lá của những thức rau, gia vị đi kèm, khiến thực khách sẽ phải tấm tắc khen mỗi lần thưởng thức.

Cơm niêu gần gũi, thân quen với thực khách Sài thành. Ảnh: Beer.com.vn

Cơm niêu là món ăn dân gian quen thuộc của người dân xưa. Cơm được nấu trong lò đất, lửa than để có độ thơm ngon đặc biệt. Để nấu cơm niêu, đầu bếp phải chọn được gạo ngon như gạo tám, gạo Nàng Hương, chọn niêu không rỉ nước, vung niêu không được vênh, lệch. Khi đã có đầy đủ dụng cụ thì quá trình nấu cơm cũng là cả một nghệ thuật, tính toán lượng gạo vừa đủ, ngọn lửa nấu cơm vừa phải, cơm sôi đều và ghế cơm bằng đũa cả. Cơm lục bục sôi nắp và cạn nước, người nấu phải nhanh chóng vùi trong tro, than nóng từ 20 phút trở lên để cơm chín. Khi xới cơm vào bát cũng cần dùng đôi đũa cả mới tạo được độ xốp, mang đến cảm giác ngon miệng khi thưởng thức. Cơm niêu ăn cùng với món nào cũng ngon, đặc biệt với cá bống kho tiêu sẽ ngon miệng vô cùng.

Với người Sài Gòn xưa, tấm là loại gạo thứ phẩm, là hạt gạo bị gãy nứt trong quá trình xay xát. Song với sự sáng tạo theo thời gian, tấm đã được nâng lên thành món ăn hấp dẫn với tên gọi mộc mạc “cơm tấm”. Tự thuở nào, cơm tấm đã trở thành món ngon có mặt khắp nơi trên đất Sài thành, từ những quán nhỏ bình dân tới nhà hàng sang trọng.

Cơm tấm sườn bì chả thu hút bao thực khách. Ảnh: Foodvn.vn

Cơm tấm thường được ăn kèm với sườn cốt lết heo nướng mật ong là ngon nhất. Để đĩa cơm bắt mắt và sang trọng, ngoài việc lựa tấm ngon để nấu đúng cách, đầu bếp còn bài trí kèm bì heo trộn thính phi tỏi thật thơm. Người ta còn làm thêm món chả, chủ yếu từ thịt xay nhỏ trộn trứng vịt đánh nhuyễn, nêm thêm gia vị cùng nấm mèo xắt nhỏ, bún tàu để món chả dẻo hơn. Món chả này được hấp trong xửng và được cắt khéo léo cho dĩa cơm càng bắt mắt. Có nơi còn chiên trứng ốp la hoặc lạp xưởng tươi ăn kèm.

Ăn cơm tấm muốn ngon phải kèm với đồ chua được làm từ đu đủ, cà rốt, củ cải, dưa leo. Nhưng để cơm tấm đúng điệu thường bao giờ cũng có nước mắm chuyên dùng. Đây cũng chính là bí quyết của mỗi quán để thu hút bao thực khách.