40 năm sắt son với báo Ðảng

Vinh dự vì được sống và làm việc trong một cơ quan báo chí hàng đầu của đất nước, được phấn đấu, học tập và rèn luyện trong một môi trường và những điều kiện hết sức thuận lợi do Đảng, Nhà nước và nhân dân tạo ra. Trách nhiệm vì mỗi người trong chúng ta, dù chỉ đảm đương một công việc rất nhỏ, cũng phải làm hết sức mình để làm sao cho báo Đảng luôn luôn xứng đáng với vai trò và chức năng là cơ quan trung ương của Đảng Cộng sản Việt Nam, tiếng nói của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, như đã ghi trên măng-sét của báo.

Bản thân tôi, nay 82 tuổi đời, đã trải qua hơn 60 năm làm báo, trong đó có 40 năm trực tiếp làm Báo Nhân Dân, tôi càng cảm nhận được rằng, nghề báo là một nghề vẻ vang nhưng cũng là một nghề đầy thử thách. Làm báo Đảng là rất vẻ vang nhưng càng không dễ một chút nào. Đây không phải một nghề của văn hay, chữ tốt, mà là nghề của bản lĩnh và trí tuệ, của lý tưởng, đạo đức và tài năng, nghề của những trải nghiệm từ cuộc sống, biết lăn xả vào cuộc sống, phát hiện những vấn đề do cuộc sống đặt ra để giải quyết. Bản lĩnh, tài năng và đức độ không phải do trời phú mà là do học tập và rèn luyện mà nên. Bác Hồ dạy chúng ta: Báo chí là một mặt trận. Nhà báo là chiến sĩ trên mặt trận ấy. Cây bút và trang giấy là vũ khí sắc bén. Bác dạy: Viết để làm gì? Viết cho ai? Và viết như thế nào? Bác dạy cán bộ phải có đức, có tài, đức là gốc.

Lớp người làm báo chúng tôi, nay đã ở tuổi 70-80 hơn, khi bước vào nghề, gần như chưa có mấy hiểu biết, nhưng đã một lòng tâm niệm và làm theo lời dạy của Bác. Chúng tôi đã được sự chỉ bảo của các đồng chí lãnh đạo cao của Đảng thời bấy giờ mà chúng tôi có may mắn được tiếp xúc, và hầu như các đồng chí ấy đều không phải chỉ một lần đến Báo Nhân Dân. Chúng tôi cũng nhận được sự dìu dắt của các bậc đàn anh như Hoàng Tùng, Nguyễn Thành Lê, Quang Đạm, Thép Mới… Nhờ đó, đã từng bước trưởng thành, trở thành nhà báo và nay được gọi là nhà báo lão thành.

Công ơn ấy của Đảng, của Báo Nhân Dân, chúng tôi không bao giờ quên.

Báo Nhân Dân chúng ta, qua 60 năm hoạt động, đã tạo được cho mình một truyền thống quý báu. Mấy thế hệ nối tiếp nhau – từ thời khai sinh báo và kháng chiến chống Pháp cho đến thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, và ngày nay là thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội và đổi mới đất nước – đã bồi đắp và làm sáng đẹp thêm truyền thống ấy.

Tôi nghĩ rằng cách mạng là dòng chảy liên tục của lịch sử, do đó những nhiệm vụ đặt ra cho mỗi thời kỳ cách mạng là không giống nhau. Với Báo Nhân Dân, những nhiệm vụ đặt ra cho thời kỳ đang tới cũng không nguyên xi thời kỳ đã qua. Thế hệ đi trước có thể để lại cho thế hệ sau những kinh nghiệm, cả thành công lẫn thất bại, nhưng không được phép đưa ra những lời dạy bảo rằng, lớp kế tục nên làm như thế này hay như thế khác. Tuy nhiên, cái gì đã thuộc về truyền thống – sự tận tụy, trung thành và trung thực với lợi ích của Tổ quốc và nhân dân, của Đảng và của cách mạng, của sự đổi mới và phát triển thì phải cố mà giữ lấy. Tôi tin rằng thế hệ ngày nay, với sự lớn mạnh trên nhiều mặt của Báo Nhân Dân, sẽ kế thừa và phát huy nhiều hơn nữa truyền thống ấy.

Với cá nhân tôi, 40 năm làm Báo Nhân Dân là 40 năm viết nên những trang đẹp nhất trong cuộc đời làm báo của mình. Từ tháng 5-1992 trở đi, tôi được Bộ Chính trị điều lên làm Trưởng ban Tư tưởng – Văn hóa Trung ương (1992 – 1996). Sau đó là Tổng Biên tập tạp chí Cộng sản (1996 – 2001) rồi đến Trợ lý Tổng Bí thư (2001-2006). Thời gian làm Tổng Biên tập tạp chí Cộng sản tuy không nhiều nhưng tình cảm của tôi với cơ quan lý luận và chính trị hàng đầu của Đảng cũng rất sâu nặng. Có anh em bên tạp chí hỏi đùa tôi rằng giữa Báo Nhân Dân và Tạp chí Cộng sản, cán cân tình cảm của tôi nghiêng về phía nào. Tôi nói:

Sắt son một mảnh tâm hồn,

Nửa nghiêng Cộng sản, nửa dồn Nhân Dân.

Người đặt câu hỏi cười: Thế là 'nửa dồn Nhân Dân' vẫn nặng hơn đấy! Tôi không thanh minh mà chỉ đáp lại bằng một tiếng cười trừ.

Dù đã trải qua nhiều lĩnh vực công tác khác nhau theo sự phân công của Đảng, tôi trước sau vẫn là người của Báo Nhân Dân. Báo Nhân Dân là ngôi nhà chung của những người làm Báo Nhân Dân chúng ta. Dù đã về hưu, tôi cũng như nhiều đồng chí khác, vẫn không từ chối làm bất cứ điều gì có ích mà Báo Nhân Dân cần đến. Báo Nhân Dân nhất định sẽ lớn mạnh không ngừng!